Kronolojik Sırayla Dünden Bugüne Görev Almış ABD Başkanları
2025-02-08

Kronolojik Sırayla Dünden Bugüne Görev Almış ABD Başkanları
Amerika Birleşik Devletleri başkanları
Bağımsızlık Dönemi ve Erken Cumhuriyet (1789-1825)
1 - George Washington (1789-1797)
ABD’nin ilk başkanıdır ve Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın en önemli figürlerinden biridir. Başkanlık süresince ulusal bir hükümetin temellerini atmış, ABD Anayasası’nın uygulanmasını sağlamıştır. Fransa Devrimi’ne tarafsız kalmış ve üçüncü kez aday olmayarak demokratik gelenekleri başlatmıştır. ABD'nin ilk başkanı olan George Washington, 1732'de dünyaya gelmiştir.Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusu'nun başkomutanı da olan Washington, bağımsızlık savaşında önemli rol oynadığı için ülke tarihinin en önemli şahıslarından biri olarak sayılır.30 Nisan 1789 - 4 Mart 1797 arası ABD'nin ilk başkanı görevini sürdüren Washington, Amerikan başkanlık kurumunu da şekillendirdi. 2 dönem yani sekiz yılın ardından üçüncü dönem başkanlıktan vazgeçen Washington, ülkesinde bu alanda gelenek yarattı ardından da bu durum yasalaştı.Üçüncü dönem görev yapmayacağını söyleyen Washington'ın yerine başkan yardımcısı John Adams seçildi. Washington bir süre sonra 1799'da hayatını kaybetti.
2 - John Adams (1797-1801)
ABD’nin ikinci başkanı ve ilk başkan yardımcısıdır. George Washington’dan sonra göreve gelmiş ve Fransa ile Quasi Savaşı sırasında ABD’nin deniz kuvvetlerini güçlendirmiştir. Yabancılar ve Hainlik Yasaları’nı çıkararak basın özgürlüğü konusunda tartışmalara yol açmıştır. ABD'nin ilk başkan yardımcısı olan John Adams ülkenin aynı zamanda ikinci başkanı olmuştur. 30 Ekim 1735 – 4 Temmuz 1826 arasında görev yapan ABD'li devlet adamı, avukat, diplomat ve yazar ABD'nin kurucu babalarından sayılmaktadır. Başkanlığı döneminde ülkesini Napolyon liderliğindeki Fransa ile İngiltere arasındaki savaştan uzak tutmaya çalıştı ancak partisi ile sorunlar yaşadı. 1800 seçimlerinde 138 seçicinin 65'inin oyunu alabildi. Karar Temsilciler Meclisi'ne kaldı ve 36 tur süren oylama sonucunda eski dostu Thomas Jefferson Başkan oldu. Bu süreçte John Adams, Peacefield'daki çiftliğine çekilerek siyasetten uzak kaldı. Federalist Parti'yle de bütün ilişkisini kesti.
3 - Thomas Jefferson (1801-1809)
ABD Bağımsızlık Bildirgesi’nin başyazarıdır. Louisiana Satın Alımı’nı gerçekleştirerek ABD’nin topraklarını iki katına çıkarmıştır. Lewis ve Clark Keşif Gezisi’ni finanse ederek Batı keşiflerini teşvik etmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı olan Thomas Jefferson, Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması nedeniyle ABD'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, 4 Mart 1801 - 4 Mart 1809 tarihleri arasında görev yapmıştır.Görevi süresince endüstrileşmeye karşı çıkan Jefferson, Avrupa ile Amerika arasındaki ticarî ilişkilere bazı yasaklar koymuş, tıpkı Washington gibi iki dönem başkanlık yaptıktan sonra üçüncü kez adaylığını koymamıştır. Jefferson, kendi kurduğu Virginia Üniversitesi'ne dönmüştür. Eski dostu olan John Adams ile ölümleri arasında yalnızca 4 saat olması da ilginç tesadüfler arasında yerini almıştır.
4 - James Madison (1809-1817)
ABD Anayasası’nın yazılmasına öncülük ettiği için “Anayasanın Babası” olarak bilinir. 1812 Savaşı sırasında başkanlık yaparak ABD’yi Büyük Britanya’ya karşı savaşan bir güç haline getirmiştir. Amerika Birleşik Devletlerinin 4. Başkanı olan James Madison, 4 Mart 1809 - 4 Mart 1817 tarihleri arasında görev yapmıştır. ABD Anayasası ve Haklar Bildirisi'nin taslağının hazırlanması ve savunulmasında, en önde yer alması nedeniyle "Anayasanın Babası" olarak tanınmaktadır. 1.63 cm boyu ve 45 kg'lık kilosu ile en ufak Amerikan Başkanı olarak bilinir.
5 - James Monroe (1817-1825)
ABD’nin Monroe Doktrini’ni ilan ederek Avrupa’nın Amerika Kıtası üzerindeki sömürgeci emellerine karşı durmasını sağlamıştır. Onun başkanlığı döneminde “İyi Hissetme Dönemi” olarak adlandırılan siyasi uyum dönemi yaşanmıştır. 'Amerika Amerikalılarındır' deyişi ile bilinen James Monroe ABD'nin 5. başkanıdır. 4 Mart 1817 - 4 Mart 1825 tarihleri arasında görev yapan Monroe, 1823 yılında yayımladığı bir başkanlık mesajıyla, ABD'nin Avrupa sorunlarının dışında kalması ve Amerika'nın da Avrupa'dan gelebilecek etkilere kapatılması ilkelerini ortaya koymuştu. Başkanlığı sırasında ABD topraklarının genişlemiş, 1819 yılında Florida'yı 5 milyon Dolara İspanya'dan satın alınmıştır.
Batıya Genişleme ve Kölelik Tartışmaları (1825-1861)
6 - John Quincy Adams (1825-1829)
John Adams’ın oğludur. Başkanlığı sırasında altyapı projeleri geliştirmiş, ticaret yollarını güçlendirmiştir. Seçildiği süreç oldukça tartışmalı olmuş ve rakibi Andrew Jackson tarafından haksız bir anlaşma ile kazandığı iddia edilmiştir. ABD'nin 6. başkanı olan John Quincy Adams'ın babası da ülkenin 2. başkanı olan John Adams'tır. 1824 yılında Demokratik-Cumhuriyetçi Parti adına Başkanlık seçimlerine katıldı ve seçildi. Dört yıl süren görev sürecinde yollar, kanallar, köprüler, üniversitelerin kurulmasına ağırlık vererek Amerikan Sistemi'nin oluşmasında ve federal yapının yerleşmesinde ciddi çaba harcadı.1828 yılında yapılan başkanlık seçimini kaybetmesinin ardından görevi Andrew Jackson'a devrederek ayrıldı.
7 -Andrew Jackson (1829-1837)
“Halkın Başkanı” olarak bilinir ve Jacksonian Demokrasi hareketinin lideridir. Kızılderili Tehcir Yasası ile Amerikan Yerlilerini zorla topraklarından sürmüştür. Bankacılık Savaşı’nı başlatarak ulusal bankacılık sistemine karşı çıkmıştır. John Adams, Thomas Jefferson ve James Madison'ın aksine, Andrew Jackson eğitimli kesimden gelmeyen ve asker kökenli Andrew Jackson ABD tarihine geçen isimlerden birisidir. 4 Mart 1828 - 4 Mart 1837 tarihleri arasında görev yapan Jackson'ın takipçileri modern Demokrat Parti'yi kurmuşlardır.
8 - Martin Van Buren (1837-1841)
ABD’de ekonomik krizin yaşandığı 1837 Panik Krizi sırasında başkanlık yapmıştır. Ekonomik sorunlar nedeniyle popülaritesi düşmüştür. ABD'nin 8. başkanı olan Martin Van Buren, 4 Mart 1837'den 4 Mart 1841'e kadar yani 1 dönem başkanlık görevini yürütmüştür. Köken olarak Hollandalı olan Van Buren, o zamana kadarki ABD başkanları içerisinde İngiliz asıllı olmayan ilk kişi olmuştur. Thomas Jefferson'ın ardından ABD tarihinde başkan, başkan yardımcısı ve dışişleri bakanlığı görevlerini yapmış ikinci başkandır.
9 - William Henry Harrison (1841-1841)
ABD tarihinin en kısa süre görev yapan başkanıdır. Göreve geldikten sadece 32 gün sonra zatürre nedeniyle ölmüştür. 4 Mart 1841'de göreve gelen ve 4 Nisan 1841'de görevi sonra eren William Henry Harrison ABD tarihinin en kısa görevde kalan başkanı olarak tarihe geçmiştir. Başkanlığa seçilişinin ardından soğuk bir havada yaptığı eldivensiz, ceketsiz oldukça uzun göreve başlama konuşması nedeniyle zatürre oldu ve 68 yaşında, 1841 yılında öldü. Harrison'ın göreve başlama konuşması 8,445 kelime ile hala ABD tarihinin en uzun konuşmaları arasında yer almaktadır.
10 - John Tyler (1841-1845)
Başkan olduktan sonra partisinden ihraç edilen tek ABD başkanıdır. Teksas’ın ABD’ye katılımı sürecini başlatmıştır. William Henry Harrison'un göreve başlamasından bir ay sonra aniden zatürreden vefat etmesi üzerine seçim yapılmadan Başkan oldu. 6 Nisan 1841 - 4 Mart 1845 tarihleri arasında görev yapan Tyler, 71 yaşında hayatını kaybetti.
11 - James K. Polk (1845-1849)
ABD’nin topraklarını genişleten en önemli başkanlardan biridir. Meksika-Amerika Savaşı sonucunda Kaliforniya, Arizona, New Mexico gibi bölgeleri ABD topraklarına katmıştır. ABD'nin 11. başkanı olan James K. Polk, Demokrat Parti üyesidir ve 4 Mart 1845 - 4 Mart 1849 tarihleri arasında görev yapmıştır. Ülkenin coğrafi yayılmasına (Manifest Destiny) arka çıkarak ABD'nin tarihindeki en büyük genişlemesini gerçekleştirmiştir. James Polk, 53 yaşında hayatını kaybetmişti.
12 - Zachary Taylor (1849-1850)
Meksika-Amerika Savaşı kahramanıdır. Başkanlık süresince kölelik konusunda tarafsız kalmaya çalışmış, ancak görev süresi bitmeden ölmüştür.
13 - Millard Fillmore (1850-1853)
ABD’de Kuzey ve Güney arasındaki gerilimi hafifletmek için 1850 Uzlaşması’nı desteklemiştir. 13. Amerika Birleşik Devletleri başkanıdır. 10 Temmuz 1850'den 4 Mart 1853'e kadar başkanlık yapmıştır. 1828 yılında kurulan masonluk karşıtı bir siyasi parti olan Anti-Masonik Parti'den aday oldu. New York Eyalet Meclisine girmeyi başardı ve 1829-1831 yılları arası görev yaptı.
14 - Franklin Pierce (1853-1857)
Kansas-Nebraska Yasası ile kölelik tartışmalarını alevlendirmiş ve Amerikan İç Savaşı’nın temellerini atan olaylara zemin hazırlamıştır. 4 Mart 1853 - 4 Mart 1857 tarihleri arasında göre yapan Franklin Pierce, ABD'nin 14. başkanıdır. Kuzey eyaletlerindeki popülerliği Kansas-Nebraska Kanunu'nu desteklemesi ile hızlıca düşüşe geçmiş ve desteklediği kanun birlikte Batı eyaletlerinde kölelik yandaşları ve karşıtları arasında şiddetli çatışmalara sebep olmuştur. Başkanlık sonrası itibarı ise Amerikan İç Savaşı sırasında Abraham Lincoln'ü sert eleştirileri sonucunda daha da azalan Pierce, 1869 yılında karaciğer sirozu sebebi ile ölmüştür. Pierce, tarihçiler ve politik yorumcular tarafından ABD tarihinin en kötü başkanlarından biri sayılmaktadır.
15 - James Buchanan (1857-1861)
Amerikan İç Savaşı öncesinde başkanlık yapmıştır ve krizi yönetmekte başarısız olmuştur. Ülkenin bölünmesini engelleyememiştir.
Amerikan İç Savaşı ve Yeniden Yapılanma (1861-1877)
16 - Abraham Lincoln (1861-1865)
Amerikan İç Savaşı sırasında Birlik Ordusu’nun liderliğini yapmıştır. Köleliği Kaldırma Bildirgesi’ni ilan ederek köleliği yasaklamıştır. 1865 yılında suikaste uğramıştır.
17 - Andrew Johnson (1865-1869)
Abraham Lincoln’ün suikastından sonra başkan olmuştur. Yeniden Yapılanma sürecinde Kongre ile ciddi anlaşmazlıklar yaşamış ve ABD tarihinde azledilme süreci başlatılan ilk başkan olmuştur.
18 - Ulysses S. Grant (1869-1877)
Amerikan İç Savaşı’nın en önemli komutanlarından biridir. Başkanlık döneminde Yeniden Yapılanma politikalarını desteklemiş, ancak yönetimi boyunca yolsuzluk skandalları yaşanmıştır. Amerikan İç Savaşı'nda kuzeyli Birlik (Union) tarafının başkomutanlığını üstlenerek uluslararası alanda ün kazanan Ulysses S. Grant, 4 Mart 1869 - 4 Mart 1877 tarihleri arasında görev yapmış ABD'nin 18. başkanıdır. Beyaz Saray'dan ayrıldıktan sonra iki yıl süren bir dünya turuna çıktı. Grant, özel bir bankacılık şirketine yatırım yaptı ancak şirketin batmasıyla beraber iflas etti. Grant, gırtlak kanserinden öleceğini öğrendiği zaman, ailesine maddi destek sağlamak için anılarını iki ciltlik eserde toplamaya başladı. Personal Memoirs adlı biyografisini tamamladıktan birkaç gün sonra ise 63 yaşında hayatını kaybetti.
19 - Rutherford B. Hayes (1877–1881)
Rutherford B. Hayes, 4 Mart 1877 - 3 Mart 1881 tarihleri arasında görev yapmış ABD'nin 19. başkanıdır. Biyografi yazarı Ari Hoogenboom, Hayes'in en büyük başarısının cumhurbaşkanlığına olan halkın inancını yeniden tesis etmek ve 1865'te Abraham Lincoln'ün suikastından sonra ortaya çıkan yürütme gücündeki bozulmayı tersine çevirmek olduğunu yazmıştır.Tarihçiler ve akademisyenler ise genellikle Hayes'i ortalamanın biraz altında bir başkan olarak derecelendirirler. Hayes, 70 yaşında hayatını kaybetmiştir.
20 - James A. Garfield (1881-1881)
ABD'nin 20. başkanı olan James A. Garfield, ülkenin en kısa süreli görev yapan başkanları arasında yer almaktadır.49 yaşında suikastle öldürüldükten sonra yapılan otopside, Garfield'a isabet eden kurşunun hayati bir bölgede olmadığı ancak ona ilk müdahale eden doktorun açılan yaraya elini yıkamadan soktuğu, eli ile müdahale eden bir başka doktorun karaciğerini deldiği ortaya çıkmıştır. Buna göre başta 6 cm olan ve ölümcül olmayan yara, yarım metre büyüdüğünden James A. Garfield hayatını kaybetmiştir.
21 - Chester A. Arthur (1881–1885)
Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Chester A. Arthur, 19 Eylül 1881 - 3 Mart 1885 tarihleri arasında görev yapmış ABD'nin 21. başkanıdır.Sağlığı kötüleşen Arthur, yalnızca Cumhuriyetçi Parti'nin 1884'teki adaylığını güvence altına almak için çaba sarf etti ve görev süresinin sonunda emekli oldu. Arthur, 57 yaşında hayatını kaybetti.
22 - Grover Cleveland (1885–1889)
Seçim kaybettikten sonra yeniden başkan olan ilk ve tek kişi olan Grover Cleveland, 4 Mart 1885 - 3 Mart 1889 ve 4 Mart 1893 - 3 Mart 1897 tarihleri arasında görev yapan ABD'nin 22. ve 24. başkandır.Cleveland, 71 yaşında hayatını kaybetmiştir.
23 - Benjamin Harrison (1889–1893)
ABD'nin en kısa süreli başkanı William Henry Harrison'ın torunu olan Benjamin Harrison, ülkenin 23. başkanıdır ve 1889 - 1893 tarihleri arasında görev yapmıştır. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Harrison, 67 yaşındayken 1901'de Indianapolis'teki evinde gripten kaynaklanan komplikasyonlar nedeniyle öldü. Tarihçiler genellikle Harrison'ın yönetimini ortalamanın altında görmektedirler.
24 - Grover Cleveland (1893–1897)
Seçim kaybettikten sonra yeniden başkan olan ilk ve tek kişi olan Grover Cleveland, 4 Mart 1885 - 3 Mart 1889 ve 4 Mart 1893 - 3 Mart 1897 tarihleri arasında görev yapan ABD'nin 22. ve 24. başkandır.Cleveland, 71 yaşında hayatını kaybetmiştir.
25 - William McKinley (1897–1901)
3 Kasım 1896 yılında yapılan seçimleri kazanan Cumhuriyetçi Parti üyesi olan William McKinley, 4 Mart 1897 - 14 Eylül 1901 tarihleri arasında görev yapmıştır.1898 yılında, başkanlığında, Amerika kıtasındaki koloniler konusundaki anlaşmazlık sonucunda İspanya'ya savaş ilan etti. Bu savaşın sonucunda Küba'ya bağımsızlık verilirken Filipinler, Porto Riko ve Hawaii de ABD'nin eline geçti. McKinley 6 Eylül 1901 tarihinde suikasta uğradı ve 14 Eylül 1901'de 58 yaşında hayatını kaybetti. McKinley'in yerine ise başkan yardımcısı Theodore Roosevelt geçti.
Modernleşme, Dünya Savaşları ve Soğuk Savaş (1877-1991)
26 - Theodore Roosevelt (1901-1909)
ABD’nin küresel gücünü artıran başkanlardan biridir. Panama Kanalı’nın inşasına öncülük etmiş, Büyük Çubuk Diplomasisi ile ABD’nin askeri ve ekonomik nüfuzunu genişletmiştir.
27 - William Howard Taft (1909–1913)
4 Mart 1909 - 4 Mart 1913 tarihleri arasında görev yapan William Howard Taft, ABD'nin 27. Başkanı ve Yüksek Mahkemesi'nin de 10. Başkanı'dır. Bu nedenle Taft, ABD tarihinde devletin hem yürütme hem de yargı organlarının başkanlık yapmış tek kişi olarak tarihe geçmiştir.Başkanlık döneminden sonra hukukla ilgilenmeye devam eden ve Yale Üniversitesi'nde profesörlük yapan Taft, 72 yaşında hayatını kaybetti.
28 - Woodrow Wilson (1913–1921)
Demokrat Parti üyesi olan Thomas Woodrow Wilson, 4 Mart 1913 - 4 Mart 1921 tarihleri arasında 2 dönem görev yapmıştır. İkinci seçimleri de kazanarak o dönem Andrew Jackson'dan sonra Beyaz Saray'da arka arkaya iki dönem başkanlık yapan ikinci demokrat olarak tarihe geçti. ABD'nin I. Dünya Savaşı'na girmesinden önce açıkladığı ilkeler nedeniyle 1919 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Wilson, 67 yaşında hayatını kaybetti.
29 - Warren G. Harding (1921–1923)
ABD'nin 29. başkanı olan ve Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Warren G. Harding, 4 Mart 1921 - 2 Ağustos 1923 tarihleri arasında görev yapmıştır. Harding, görevi sırasında 57 yaşında kalp krizi sonucu hayatını kaybetmiştir. Ölümünden sonra, Nan Britton ile evlilik dışı ilişkisi ve başkan olduğu dönemde büyük petrol şirketlerini ile Amerikan hükümetin karıştığı Teapot Dome adlı rüşvet skandalının gün yüzüne çıkması ile Harding'in popülerliği ve saygınlığı azalmıştır.
30 - Calvin Coolidge (1923–1929)
Warren G. Harding'in ani ölümü sonrası başkan yardımcısı olduğu için Calvin Coolidge göreve getirilmiştir. Coolidge, 2 Ağustos 1923 - 4 Mart 1929 tarihleri arasında ABD'nin 30. başkanı olarak görev yapmıştır. İki dünya savaşı arasındaki başkanlık dönemi nispeten olaysız geçen Coolidge, 1929 yılındaki seçimlerde aday olmama kararı alarak siyasetten ayrılmış, 1933 yılında 60 yaşında da hayatını kaybetmiştir.
31 - Herbert Clark Hoover (1929–1933)
I. Dünya Savaşı yıllarında açlıktan kırılan Batı ve Doğu Avrupa ülkelerine yiyecek yardımı konusunda öncülük yapan Hoover, 1928 yılında Cumhuriyetçi Parti'den aday olarak başkan seçildi. Ancak başkan olmasından 7 ay sonra New York borsasının çökmesiyle ABD tarihinin en büyük ekonomik krizi (Büyük Buhran) yaşandı ve bu başkanlık dönemi boyunca devam etti. Bir sonraki seçimi de Franklin Roosevelt'e büyük bir farkla kaybetti. Hoover, 90 yaşındayken 1964 yılında hayatını kaybetti.
32 - Franklin Roosevelt (1933-1945)
Büyük Buhran’ı sona erdiren Yeni Düzen (New Deal) reformlarını hayata geçirmiştir. 2. Dünya Savaşı sırasında başkanlık yapmış, dört dönem başkan seçilen tek kişidir. ABD'nin 32. başkanı olan Franklin D. Roosevelt, aynı zamanda ülkenin en uzun süreyle görevde kalmış olan başkanıdır. Başkanlığa 4 kez seçilen Roosevelt'in dışında 2'den fazla seçilmiş hiçbir başkan olmamıştır. 1921 yılında çocuk felcine yakalanan Roosevelt, hastalığı yenmesine rağmen bacaklarına gelen felç yüzünden yaşamının geri kalan bölümünde yürüyemedi. Roosevelt bu yönüyle de ABD tarihinde fiziki sınırlı olan tek başkanıdır. Göreve geldiğinde nüfusun yüzde 25'inin işsiz olduğu Büyük Buhran döneminde olan ABD'ye, Yeni Düzen (New Deal) adıyla anılan bir yeniden yapılanma programı geliştirdi ve ülke ekonomisi zamanla tekrar rayına oturdu.1939 yılında II. Dünya Savaşı patlak verdiğinde Roosevelt'in başkanlığındaki ABD önce tarafsız kalsa da Japonya'nın Büyük Okyanus'ta ABD'ye ait Pearl Harbor limanına saldırmasıyla savaşa dahil oldu. 1945'te savaşın son yılında aniden hastalanarak 63 yaşında görevi başında öldü. Yerini o zamanki başkan yardımcısı olan Harry S. Truman aldı.
33 - Harry S. Truman (1945–1953)
Franklin Roosevelt'in ani ölümü sonucu, başkan yardımcısı olması nedeniyle Harry S. Truman göreve getirilmiştir. Truman 1945 Ağustos'unda savaşı daha çabuk sona erdirme iddiasıyla Hiroşima ve Nagazaki'ye Atom Bombası atılması kararını verdi. Truman, Hiroshima ve Nagasaki'ye Atom Bombası atılarak binlerce kişinin ölümüne sebebiyet vermiş ve gelecek kuşak Japonların uzun yıllar boyunca büyük sıkıntılar çekmelerine neden olmuştur. II. Dünya Savaşı sonunda SSCB ile ABD arasında bir kutuplaşma ortamı doğdu ve Soğuk Savaş Dönemi başladı. Bunun üzerine Batı Avrupa ülkeleri 1949 yılında ABD'nin başını çektiği NATO örgütünü kurdu. Kore Savaşı'na giren Truman, savaş kayıpları devam ettikçe halkın desteğini kaybetmeye başladı ve 1952 yılındaki başkanlık seçimlerinden adaylığını geri çekerek 1953 yılında başkanlığa veda etti.Truman, 88 yaşında hayatını kaybetti.
34 - Dwight David Eisenhower (1953–1961)
20 Ocak 1953 - 20 Ocak 1961 tarihleri arasında görev yapan Eisenhower, ABD'nin 34. başkanı olmakla birlikte aynı zamanda 1951'de NATO'nun ilk başkomutanı olmuştur. Uzay yarışını başlatan başkan olan Eisenhower, 1953'te İran'da yapılan darbeyle, Muhammed Musaddık'ın devrilerek yerine Muhammed Rıza Şah Pehlevi'nin getirilmesinde etkin rol oynamıştır. Sovyetler Birliği'nin 1957'de Sputnik I adlı ilk insan yapımı uyduyu yörüngeye oturtması sonucu Eisenhower askeri harcamaları kısıtlamak ve bir uzay programı geliştirememekle suçlandı. Bunun üzerine Temmuz 1958'de Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) kuruldu. Görevden ayrılınca, Kongre'nin kararıyla yeniden general rütbesini aldı ve çiftliğine çekilip zamanının çoğunu anılarını yazmaya adadı. Eisenhower, 1969'da 78 yaşındayken hayatını kaybetti.
35 - John F. Kennedy (1961-1963)
Ay’a gitme hedefi, Küba Krizi ve Sivil Haklar Hareketi ile anılır. 1963’te suikasta uğramıştır. 20 Ocak 1961'den 22 Kasım 1963'3 kadar görev yapan Demokrat Parti'li John F. Kennedy, ABD'nin suikast sonucunda ölen başkanları arasında yer almıştır. 1960 seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Richard Nixon'ı yenerek ABD tarihinin en genç yaşta seçilen ve Theodore Roosevelt'ten sonra en genç yaşta göreve başlayan başkanı olan Kennedy, aynı zamanda Pulitzer ödülü kazanan tek ABD başkanıdır. 22 Kasım 1963'te Dallas'ta eşiyle halkı selamlarken makam aracında henüz 46 yaşındayken başından vurularak öldürüldü. Olaydan kısa süre sonra tutuklanan Lee Harvey Oswald suikastı gerçekleştirmekle suçlandı. Ancak o da yakalanmasından iki gün sonra, mahkemeye dahi çıkarılamadan Jack Ruby tarafından öldürüldü. FBI ile Kennedy Suikasti'ni araştıran Warren Komisyonu resmi olarak Oswald'ın suikastı tek başına işlediği sonucuna varsa da bugün bile Kennedy'nin komplo kurbanı olmuş olabileceği tezi çoğunluk tarafından kabul görmektedir.
36 - Lyndon B. Johnson (1963–1969)
Dünyayı sarsan John F. Kennedy Suikastı sonrasında başkanlığa gelmiştir. Johnson, bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilen Johnson, 22 Kasım 1963 - 20 Ocak 1969 tarihleri arasında görev yapmıştır. Johnson, 64 yaşında hayatını kaybetmiştir.
37 - Richard Nixon (1969–1974)
Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Richard Nixon 20 Ocak 1969 - 9 Ağustos 1974 tarihleri arasında görev yapmış ve ABD'nin 37. başkanı olmuştur.Nixon’un seçim kampanyasından sorumlu Cumhuriyetçi Partili görevlilerin hırsız süsü vererek 1972 yılında Demokrat Parti’nin Watergate binasındaki ofislerine gizlice girmesiyle başlayan Watergate Skandalı sonucunda istifa etmiştir. Nixon, ABD tarihinin istifa eden ilk ve şimdilik tek başkanı olmuştur. Nixon, 1994 yılında 81 yaşında hayatını kaybetmiştir.
38 - Gerald Rodolph Ford Jr. (1974–1977)
9 Ağustos 1974 - 20 Ocak 1977 tarihleri arasında görev yapan Gerald Ford, Watergate skandalı üzerine Richard Nixon da istifa etmek zorunda kalınca başkanlığa getirildi. Başkanlığa seçimsiz, olağan dışı koşullar altında gelen Ford, 76 yılında seçimlere katıldı ancak Demokrat Parti adayı Jimmy Carter'la gerçekleştirdiği tartışma programı sırasında Doğu Avrupa'nın Sovyet hakimiyetinde olmadığını söyleyerek büyük bir siyasi bir gaf yaptı ve bir anlamda siyasi kariyerini bitirdi. Demokratik Parti'nin adayı Jimmy Carter'a yenilerek 1977 yılında siyasetten çekilen Ford, Kasım 2006 tarihinde ABD tarihinde en uzun süre yaşayan eski başkan unvanını kazandı. Aralık 2006 tarihinde 93 yaşında hayatını kaybeden Ford, ölümünden sonra açılmasını vasiyet ettiği mektubunda George W. Bush'un Irak politikasını eleştirmiş ve savaşın yanlış olduğunu ifade etmiştir.
39 - Jimmy Carter (1977–1981)
Demokrat Parti üyesi olan Jimmy Carter, 20 Ocak 1977 - 20 Ocak 1981 tarihleri arasına görev yapmış, ABD'nin 39. başkanıdır. Görevi süresince Sovyetler Birliği Afganistan'ı işgal etmiş, İran'daki Muhammed Rıza Şah Pehlevi yönetimi yıkılarak İran İslam Cumhuriyeti kurulmuştur. Bu dönemde ABD'nin Tahran'daki elçiliğinin işgal edilmesi ve elçilik çalışanlarının 444 günlük bir süreyle rehin alınması sürecindeki başarısızlığı 1980 seçimlerini Ronald Reagan'a kaybetmesinde büyük rol oynadı. Başkanlık sonrası dünya çapındaki birçok krizde ara buluculuk görevini üstlenen Carter'a bu konudaki katkılarından dolayı 2002 yılında Nobel Barış Ödülü verildi.
40 Ronald Reagan (1981-1989)
Soğuk Savaş’ın sonlandırılmasında büyük rol oynamış, Sovyetler Birliği’ne karşı “Yıldız Savaşları” projesini başlatmıştır. ABD'nin 40. başkanı olan Reagan, 20 Ocak 1981 - 20 Ocak 1989 tarihleri arasında 2 dönem boyunca görev yapmıştır. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Reagan aynı zamanda ABD'nin Hollywood aktörlüğünden gelen ilk ve tek başkanıdır. 80 seçimlerinde oyların yüzde 51'ini alarak başkanlığa seçildi ve 69 yaşında başkan olarak ABD tarihinde seçilen en yaşlı başkan olarak da tarihe geçti. Yemin ettiği gün, İran'daki rehine krizinin çözülmesi, iki ay sonra ise John Hinckley, Jr. tarafından düzenlenen suikast girişiminden ağır yaralı olarak kurtulması Reagan'ın Hollywood'dan kalma "kahraman" imajını pekiştirmesine neden oldu. İkinci döneminin sona ermesinin ardından anayasaya göre tekrar başkan adayı olamadığı için emekliye ayrıldı. Yerine Cumhuriyetçi Parti adayı George Bush seçildi. Böylece, II. Dünya Savaşının bitmesinden bu yana ilk kez ABD'de aynı partinin adayı üç defa üst üste Başkan seçilmiş oldu. Reagan, 2004 yılında 93 yaşında hayatını kaybetti.
21. Yüzyıl ve Küreselleşme Dönemi (1991-Günümüz)
41 - George Bush (1989–1993)
Soğuk Savaş’ın son döneminde başkanlık yapmıştır. Berlin Duvarı’nın yıkılması ve Sovyetler Birliği’nin dağılması gibi küresel olaylara tanıklık etmiştir. Körfez Savaşı’nda Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesine karşı uluslararası bir koalisyon oluşturarak askeri müdahaleyi yönetmiştir. 20 Ocak 1989 - 20 Ocak 1993 tarihleri arasında görev yapan George H. W. Bush, II. Dünya Savaşı gazisi son ABD başkanıdır. ABD'nin 41. Başkanı olan Bush, Aralık 1989'da, ABD'de uyuşturucu kaçakçılığıyla suçlanan Panama lideri General Manuel Antonio Noriega'yı devirmek amacıyla ABD kuvvetlerinin bu ülkeyi işgal etmesi emrini verdi. İşsizlik ve ekonomik durgunluk kamuoyunda Bush'a yönelik desteğin azalmasına neden oldu. 1992'deki başkanlık seçimlerinde Demokratların adayı Bill Clinton'a yenildi. Seçimlerle birlikte siyasi yaşamını da sonlandıran Bush, aynı zamanda ülkenin 43. başkanı George W. Bush'un da babasıdır.Bush, 30 Kasım 2018'de 94 yaşında hayatını kaybetti.
42 - Bill Clinton (1993-2001)
Ekonomik büyüme ve istihdam artışı ile anılan başkanlardan biridir. Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA)’yı yürürlüğe koyarak ABD, Kanada ve Meksika arasındaki ticaretin serbestleşmesini sağlamıştır. Lewinsky Skandalı nedeniyle görev süresinin sonlarına doğru azil süreci yaşamıştır ancak Senato tarafından aklanmıştır. Demokrat Parti üyesi olan William 'Bill' Jefferson Clinton, 1993 ve 2001 tarihleri arasında 2 dönem görev yapmıştır. Başkanlığı döneminde tarihin en düşük işsizlik oranlarına imza atmıştır. Bu dönemde tekrar artan suç oranının azaltılmasına yönelik politikalarını o dönem savunsa da 2016 yılında bunların uzun vadede zarar verdiğini kabul etmiştir. 1998 yılında, Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile olan ilişkisi ve Oval Ofis skandalının ardından Beyaz Saray tarihinde ikinci kez resmen suçlanan başkan olarak tarihe geçti. ABD senatosunda yapılan yargılama sonucunda aklanan Clinton halktan özür diledi ve ardından görevine devam etti. Bosna’da zor da olsa barışı sağladı, Saddam Hüseyin'in Birleşmiş Milletler karşısında aldığı kararlar karşısında Irak’ı bombaladı.
43 - George W. Bush (2001-2009)
11 Eylül Saldırıları sonrası küresel terörle mücadele politikalarını başlatmıştır. Afganistan’ın işgali ve Irak Savaşı sırasında başkanlık yapmıştır. 2008 Küresel Ekonomik Krizi döneminde başkanlık yapmış ve büyük kurtarma paketleri açıklamıştır. ABD'nin 43. başkanı olan George W. Bush, 20 Ocak 2001 - 20 Ocak 2009 tarihleri arasında görev yapmıştır. Görevi sırasında yaşanan ve dünya tarihinin en önemli olayları arasında yer alan ise 11 Eylül 2001 terör saldırılarıdır. El-Kaide tarafından kaçırılan 4 yolcu uçağı, New York'taki Dünya Ticaret Merkezi, Washington DC'daki Savunma Bakanlığı (Pentagon) binasına saldırılar sonucu en az 3 bin kişi hayatını kaybetmiştir. Saldırıların sorumlusu olarak görülen Usame bin Ladin'i yakalamak ve Taliban yönetimini görevden indirmek amacıyla 7 Ekim 2001 tarihinde Afganistan'a asker gönderdi. 2002 yılına gelindiğinde Bush, Irak işgali için zemin hazırlamaya başladı ve Irak'ı 'kötülük ekseni' olarak tanımladı. Saldırıdan bir yıl sonra, 12 Eylül 2002'de Birleşmiş Milletler'de yaptığı konuşmada Irak işgalini resmî olarak dillendirmeye başladı. 5 Şubat 2003'te dönemin ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell Birleşmiş Milletlerde yaptığı konuşmada Irak'ın kitle imha silahlarını sakladığını iddia etti. Ancak Powell işgalden birkaç yıl sonra Saddam Hüseyin yönetiminin kitle imha silahlarına sahip olmaması ihtimalinin bulunduğunu itiraf etti. 20 Mart 2003 tarihinde Bush, Irak Savaşı'nı resmen başlattı. 13 Aralık 2003'te ise Kızıl Şafak Operasyonu sırasında, Irak lideri Saddam Hüseyin'in ABD Ordusu'nun 4. Piyade Tümeni ve Görev Gücü 121 üyeleri tarafından yakalandı. Yine Bush döneminde 30 Aralık 2006 tarihinde Saddam Hüseyin asılarak idam edildi. 2004 seçimlerinde Demokrat Parti adayı John Kerry'i az farkla geçerek ikinci kez başkan oldu. Görev süresi ise 20 Ocak 2009'da bitti ve görevi 2008'de başkan seçilen Barack Obama'ya devretti.
44 - Barack Obama (2009-2017)
ABD’nin ilk siyahi başkanıdır. Obamacare sağlık reformunu başlatmıştır. Ekonomik krizden çıkış sürecini yönetmiş ve küresel diplomasiye önem vermiştir. Kasım 2008'de yapılan 2008 seçimlerinde ABD'nin 44. devlet başkanı seçilen ve 20 Ocak 2009'da görevi George W. Bush'tan devralan Barack Hussein Obama, 20 Ocak 2009 - 20 Ocak 2017 tarihleri arasında 2 dönem görev yapmıştır. Obama, ABD'de başkan seçilen ilk siyahi kişi olarak da ülke tarihine geçmiştir. İlk seçimlerde oyların %52'sini kazanarak ABD'nin 44. devlet başkanı seçilen Obama böylelikle son 30 yılda hiçbir Demokrat Partili başkan adayının elde edemediği bir başarıyı elde etmiştir. Obama, başkanlığı süresince İran'a sert ekonomik yaptırımlar uygulatarak Tahran yönetimini nükleer programını kısıtlamaya mecbur etti. Yıllardır süregelen ABD - Küba arasındaki diplomatik kriz de Obama'nın girişimiyle kapandı. ABD'nin Irak'taki askeri varlığına son verme vaadini kısmen yerine getirdi ancak daha sonra terör örgütü DEAŞ Irak ve Suriye'de yayılmaya başladı. El Kaide lideri Usame Bin Ladin Obama döneminde ele geçirildi ve Bin Ladin, 2011Mayıs'ında Amerikan komandoları tarafından öldürüldü. Göreve geldiğinde 'kurtarıcı' olarak görülen Obama, ırkçılık, bireysel silahlanma gibi ülkesinin büyük sorunlarını ise çözemedi. Belirli yönleri ile başarısız olsa da Obama ABD tarihine en damga vuran başkanlar arasında yerini almıştır.
45 - Donald Trump (2017-2021)
Popülist söylemleri, Çin ile ticaret savaşı, Kongre Baskını ve Meksika Sınır Duvarı projeleriyle anılmıştır. Politikalarıyla büyük tartışmalara neden olmuş, ancak küresel arenada sert bir duruş sergilemiştir. ABD'nin iş insanı olan Donald John Trump, Hillary Clinton ile yarışında ciddi rakip olarak görülmese de 2016 seçimlerinde ABD'nin 45. başkanı olarak seçilmiştir. Seçimlerde Hillary Clinton'dan yaklaşık 3 milyon oy geride olmasına karşın, Amerika'nın seçiciler heyeti metoduna göre başkanlığa gelmiştir. Seçildiğinde 70 yaşında olan Trump, bu nedenle seçilen en yaşlı ABD başkanıdır. Make America Great Again (ABD'yi yeniden harika yap) sloganı ile göreve gelen Trump, seçim öncesi ve sonrasında sürekli olarak Müslüman ve göçmen karşıtlığını içeren bir dil kullandı. Meksika ile ABD arasındaki sınıra duvar ördüreceğini vadederek Meksikalılar için "Ülkeye uyuşturucu, suç getiriyorlar. Tecavüzcüler" dedi.2018'de ABD'nin "haksız ticaret uygulamaları" dediği şeylerde değişiklik yapmaya zorlamak amacıyla Çin'e tarifeler ve diğer ticaret kısıtlamalar koymasıyla ticaret savaşlarını başlattı. Kürtaj karşıtı olması ve kadınlara yönelik cinsiyetçi ses kayıtlarının çıkmasıyla büyük tepki çekti. Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un ile barış görüşmelerine başladı. Başkan Trump, Beyaz Saray'daki ilk üç yılında ortalama % 2,5 oranında da ekonomik büyüme yakaladı. Ancak Pandemi birlikte kayıtlara geçen en büyük ekonomik daralma ve 80 yıldan bu yana gerçekleşen büyük işsizlik oranlarıyla karşı karşıya kaldı.
46 - Joe Biden (2021-2025)
COVID-19 Pandemisi, Afganistan’dan çekilme ve Rusya-Ukrayna Savaşı döneminde başkanlık yapmıştır. Enflasyon ve göç politikaları nedeniyle eleştiriler almıştır. 2024 başkanlık seçimlerini kaybetmiştir. COVID-19 Pandemisinin gölgesinde geçen ABD'nin 59. başkanlık seçimleri, 3 Kasım 2020 tarihinde yapıldı. Seçimlerin yapıldığı dönemde başkan olan Cumhuriyetçi Partili Donald Trump’ın karşısına Demokrat Parti’den Joe Biden çıktı. Ekonomi, sağlık ve sosyal adalet eksenli talep ve vaatlerin öne çıktığı seçimde Biden, halk oylarının yüzde 51,3’ünü aldı ve Seçiciler Kurulu’nda da 306 oy alarak Donald Trump’ı geride bıraktı. Eski başkan yardımcısı ve başkan adayı Joe Biden ve görevdeki Kaliforniya senatörü ve başkan yardımcısı adayı Kamala Harris seçim galibiyetinin ardından 20 Ocak 2021'de görevlerine başladılar.
47 - Donald Trump (2025- )
2024 seçimlerini kazanarak ABD tarihinin iki dönem arasında tekrar başkanlığa dönen ender liderlerinden biri olmuştur. Sert göç politikaları, ekonomik milliyetçilik ve uluslararası arenada güçlü ABD politikaları ile geri dönüş yapmıştır. Yönetiminin ikinci döneminde Çin ile ilişkiler, Panama Kanalı ve Grönland gibi konular gündeme gelmiştir.
İlgili Biyografiler
Kişilerle İlgili Haberler
Popüler
Yeni
Gündemde