Tarihte yolculuk : 1969

1969 senesindeki önemli olaylar ve gelişmeler

4 Ocak 1969 Her türlü ırk ayrımcılığının kaldırılmasına dair uluslararası sözleşme imzalandı. Türkiye bu sözleşmeyi 2001'de onayladı.

6 Ocak 1969 Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ni (ODTÜ) ziyaret eden Amerikan Büyükelçisi Robert Komer'in makam otomobili öğrenciler tarafından yakıldı.

11 Ocak 1969 Türkiye'de ilk sinema grevi, İstanbul Şehzadebaşı'ndaki Yeni Sinema'da başladı.

11 Ocak 1969 Cevizli'de (Kartal) Singer fabrikasında işçilere polis saldırdı.120 işçi gözaltına alındı,14 işçi ve 8 polis yaralandı.

12 Ocak 1969 Led Zeppelin ilk albümlerini (Led Zeppelin) çıkardı

14 Ocak 1969 Amerika Birleşik Devletleri uçak gemisi Enterprise'da, Hawaii açıklarında patlama meydana geldi: 25 ölü.

15 Ocak 1969 Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Soyuz 5 uzay aracını fırlattı.

19 Ocak 1969 Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci, Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.

20 Ocak 1969 John Lennon, yoko ono ile evlendi.

25 Ocak 1969 Amerika Birleşik Devletleri ile Kuzey Vietnam arasında barış görüşmelerine Paris'te başlandı.

3 Şubat 1969 Yaser Arafat, Filistin Milli Kongresi başkanlığına atandı.

4 Şubat 1969 Yaser Arafat, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün liderliğine getirildi.

8 Şubat 1969 TRT, köye yönelik televizyon yayınlarının izlenmesi için Ankara'nın 4 köyüne televizyon izleme merkezi kurdu.

9 Şubat 1969 Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirildi ve genel başkanlığa da Alparslan Türkeş seçildi.

10 Şubat 1969 Amerika Birleşik Devletleri 6. Filo'suna ait gemilerin İstanbul'a gelişi öğrenciler tarafından protesto edildi.

13 Şubat 1969 İstanbul'da üniversiteli kız öğrenciler Amerikan 6. Filo'sunu protesto yürüyüş ve mitingi düzenlediler.

15 Şubat 1969 Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) tarafından düzenlenen "Büyük Eğitim Yürüyüşü" Ankara'da yapıldı ve binlerce öğretmen bozuk eğitim düzenini protesto etti." Halkımızı sömürüden kurtaracağız " diye slogan attı.

16 Şubat 1969 Amerikan 6. Filosu'nun İstanbul'a demirlemesini protesto için "emperyalizme ve sömürüye "karşı bir miting düzenlendi. Sağcı militanlar gösteri yürüyüşüne "Müslüman Türkiye" sloganlarıyla saldırdı; Ali Turgut Aytaç ve Duran Erdoğan öldürüldü, yaklaşık 200 kişi yaralandı. Bu olay tarihe "Kanlı Pazar" diye geçti.

5 Mart 1969 Balıkesir'de Akbaşlak köyü muhtarı "aminli düğün tüzüğü" hazırladı ve mevlit okutmayan damatlara ceza kesileceğini açıkladı.

6 Mart 1969 Atatürk'ün yakın arkadaşlarından eski Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras, eski Gaziantep Milletvekili Kılıç Ali ve eski Milli Eğitim Bakanı Cemal Hüsnü Taray törenle Yeni Türkiye Partisine girdi. Tevfik Rüştü Aras, Atatürk'ün ölümünden bu yana ilk defa bir siyasi partiye üye oldu.

7 Mart 1969 Golda Meir İsrail'in ilk kadın başbakanı oldu.

10 Mart 1969 Martin Luther King'in katili James Earl Ray 99 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı.

11 Mart 1969 Başbakan Süleyman Demirel bir açıklama yaparak, Genelkurmay Başkanı Cemal Tural'ın görevinden alınarak Yüksek Askeri Şura üyeliğine atandığını, yerine de Kara Kuvvetleri Komutanı Memduh Tağmaç'ın getirildiğini söyledi.

14 Mart 1969 Şaki Hamido saklandığı bir tavuk kümesinde yakalandı.

16 Mart 1969 Türkan Şoray, ücretini 60 bin liradan 75 bin liraya çıkardı. Böylece Türk Sinemasının en pahalı oyuncusu oldu.

22 Mart 1969 Devrimci Milliyetçi Gençlik Kurultayı İstanbul'da toplandı. Kısa adı FKF olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir manifesto yayımladılar. "Tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye" hedefi için mücadele programını açıkladılar.

27 Mart 1969 Koç Holding'e ait Aygaz tankeri Ege Denizi'nde alabora oldu, 15 kişilik mürettebattan 1 kişi kurtulabildi.

1 Nisan 1969 Münir Nurettin Selçuk'un Amerika'da verdiği konser 525 televizyon tarafından naklen yayınladı.

7 Nisan 1969 İnternet'in sembolik doğum günü.

12 Nisan 1969 Sonradan Atatürk Kültür Merkezi adını alacak İstanbul Kültür Sarayı, Aida Operası ve Çeşme başı Balesi ile açıldı.

17 Nisan 1969 Çekoslovakya Başbakanı Aleksandr Dubçek, Sovyet askeri müdahalesinin ardından istifa etti. Yerine Gustav Husak atandı.

19 Nisan 1969 Milliyetçi Hareket Partisi lideri Alparslan Türkeş, "doğum kontrolü suikasttır" dedi.

22 Nisan 1969 Milliyetçi Hareket Partisi yayımladığı bildiride "TRT solcuların elinde bir beyin yıkama aleti haline gelmiştir" dedi.

23 Nisan 1969 Robert Kennedy'nin katili Sirhan Bişara Sirhan ölüm cezasına çarptırıldı.

23 Nisan 1969 Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, "Menfi kişiler ve anarşistler huzuru bozuyor" dedi.

3 Mayıs 1969 Yargıtay başkanı İmran Öktem'in Ankara Maltepe Camisi'nde yapılan cenaze töreninde, bir kalabalık cenaze namazının kılınmasını engellemeye çalıştı ve cami görevlileri görevlerini yerine getirmekten kaçındı.

15 Mayıs 1969 Anayasa değişikliğinin Meclis'te kabul edilmesiyle, eski DP'lilere siyasal haklarını iade etme imkanı tanındı.

31 Mayıs 1969 Ünlü soprano Maria Callas, Pier Paolo Pasolini'nin Göreme'de çekeceği 'Medea' filmi için Türkiye'ye geldi.

13 Haziran 1969 Irak hava kuvvetlerine ait iki jet uçağı yanlışlıkla Hakkari'yi bombaladı.

15 Haziran 1969 Eski cumhurbaşkanı Celal Bayar eski Demokrat Parti'lilerin siyasi haklarının verilmesini istedi.

30 Haziran 1969 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Batman'ın Kuzey Magrip bölgesinde petrol buldu.

3 Temmuz 1969 Türkiye'deki Amerikan üslerinin mülkiyeti Türkiye'ye geçti.

7 Temmuz 1969 Başbakan Süleyman Demirel, hükümetin dış borç almasını eleştirenlere, "Borç almayalım da ne yapalım? Millet başka yere mi hicret etsin" dedi.

12 Temmuz 1969 Başbakan Süleyman Demirel iş isteyenlere "İşiniz vardı da biz mi elinizden aldık" dedi.

14 Temmuz 1969 ABD'de $500, $1,000, $5,000 ve $10,000 değerindeki kağıt paralar resmen tedavülden çekildi.

18 Temmuz 1969 Başbakan Süleyman Demirel, "Birbirimizi yemeyelim. Birbirimizi yiyerek karnımızı doyuramayız," dedi.

20 Temmuz 1969 Tarihte ilk kez insanlı bir uzay aracı Ay'a ulaştı. Apollo 11 Ay yüzeyine indi. Astronot Neil Armstrong Ay'a ilk ayak basan insan oldu.

21 Temmuz 1969 Apollo 11 mürettebatından Neil Armstrong ve Buzz Aldrin Ay’daki ilk insan adımlarını gerçekleştirdiler.

5 Ağustos 1969 İstanbul Silahtarağa Demirdöküm Fabrikası'nda işçiler 5 Ağustos 1969'da fabrikayı işgal ettiler. Polis müdahale etti; 64 polis ve 14 işçi yaralandı.

5 Ağustos 1969 Amerikan uzay aracı ''Mariner Seven'' Mars'ın fotoğraflarını çekti.

9 Ağustos 1969 Amerikalı aktris 8 aylık bebek bekleyen Sharon Tate ve 4 kişi evlerinde katledildiler.

15 Ağustos 1969 Woodstock Müzik ve Sanat Festivali, New York yakınlarında bir mandırada 400 bin kişinin katılımıyla başladı. Festival üç gün sürdü.

19 Ağustos 1969 Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri Alparslan Türkeş, " 27 Mayıs ihtilaline taraftar değildim. Fakat bunun bir partinin lehine veya aleyhine yapılmasına mani olmak, sol temayülleri önlemek maksadıyla, ihtilalin başında yer almaya çalıştım," dedi.

21 Ağustos 1969 Avustralya'lı Michael Dennis Rohan, Mescid-i Aksa'yı yakmaya kalkıştı.

24 Ağustos 1969 Metin Oktay jübile maçıyla futbolu bıraktı. Maçta, Galatasaray ile Fenerbahçe 1-1 berabere kaldı.

26 Ağustos 1969 İsmet İnönü, "Sıhhatim henüz size hizmet edecek kadar verimlidir" dedi ve seçim kampanyasını başlattı. İnönü o sıra 85 yaşındaydı.

1 Eylül 1969 Libya'da Albay Muammer Kaddafi darbe yaptı. Kral İdris devrildi, cumhuriyet ilan edildi.

10 Eylül 1969 Güney Biracılık ve Malt San. A.Ş., Adana'da kuruldu. Günümüzde, Anadolu Grubu'nun bünyesinde bulunan şirket, Efes Pilsen markasıyla piyasaya sunulan bira ve malt üretimi gerçekleştiriyor.

10 Ekim 1969 Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu, DEV-GENÇ adını aldı.

14 Ekim 1969 Bugün Dünya Standartlar Günü olarak kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) tarafından da desteklenmiş ve 1969 yılında yapılan ISO Genel Kurulu’nda, üye tüm ülkelerin de onayı ile kabul edilmiştir.

20 Ekim 1969 Esin Afşar, Dario Moreno ödülünü aldı.

20 Ekim 1969 İstanbul Belediye Meclisi halı ve kilimlerin yalnızca pazartesi günleri silkelenebileceğini açıkladı.

4 Kasım 1969 Cumhuriyet Senatosu, 27 Mayıs 1960'ta siyasi hakları ellerinden alınan Demokrat Parti'lilerin haklarını iade etti.

12 Kasım 1969 Moskova'ya giden Cevdet Sunay, Sovyetler Birliği'ni ziyaret eden ilk Türk Cumhurbaşkanı oldu.

14 Kasım 1969 Muammer Kaddafi, Libya'daki bütün yabancı bankaları kamulaştırdı.

14 Kasım 1969 NASA, Ay yüzeyindeki ikinci insanlı görev için Apollo 12 uzay aracını fırlattı.

15 Kasım 1969 Washington DC'de çeyrek milyon kişi Vietnam Savaşı'na karşı gösteri yaptı.

25 Kasım 1969 Beatles müzik grubundan John Lennon, İngiltere'nin Biafra'ya müdahalesi ile Amerika'nın Vietnam politikasına verdiği desteği protesto amacıyla, İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth'in verdiği unvanı reddetti.

16 Aralık 1969 İstanbul Boğaz Köprüsü, 303 milyar liraya ihale edildi.

17 Aralık 1969 SALT-I görüşmeleri başladı

17 Aralık 1969 ABD hava kuvvetleri, yaptıkları UFO araştırmaları sonucunda dünya dışı bir uzay gemisine ilişkin kanıta rastlamadıklarını açıkladı

18 Aralık 1969 Yavuz zırhlısı sökülmek üzere Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumuna (MKE) satıldı.

18 Aralık 1969 Türkiye Öğretmenler Sendikası, (TÖS) ile İlkokul Öğretmenleri Sendikası İlk-Sen ortak boykotu 3 gün sonra sona erdi. 120 bin öğretmenin katıldığı boykot sonrası TÖS Başkanı Fakir Baykurt'a işten el çektirildi ve 2000 öğretmen hakkında kovuşturma başlatıldı.

18 Aralık 1969 İngiltere parlamentosu cinayet suçlarında idam cezasını kaldırıldı.

19 Aralık 1969 Amerikan 6. Filosu, İzmir'e geldi. Filonun gelişi protesto edildi ve Amerikalı denizciler tartaklandı.

20 Aralık 1969 Yıldız Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi kapatıldı. Öğrenci Battal Mehmetoğlu'nu öldürmekten sanık biri polis 7 kişi tutuklandı.

21 Aralık 1969 Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar istifa etti, yerine Şaban Yıldız seçildi