Bir sonraki Papa kim olacak?

Vatikan Devlet Başkanı Papa I. Franciscus 89 yaşında hayatını kaybetti. Peki yerine seçilebilecek isimler arasında kimler öne çıkıyor?

Öne çıkan belirgin bir adayın olmaması tahminleri zorlaştırsa da Vatikan çevrelerinde Papa olmaya uygun görülen bazı isimler konuşulmaya başlandı. Olası isimler şu şekilde:

Kardinal Peter Erdo
Macaristan'dan Estergon-Budapeşte Başpiskoposu Kardinal Peter Erdo, Kilise'nin muhafazakâr kanadı tarafından güçlü bir seçenek olarak görülüyor. Vatikan uzmanı Edward Pentin, Peter Erdo'nun özellikle Kilise Hukuku konusundaki uzmanlığı nedeniyle desteklendiğini belirterek "Erdo, güvenilir ve kararlı bir isim. Papa I. Franciscus döneminde ihmal edildiği düşünülen Kilise Hukuku konusunda toparlayıcı bir rol oynayabilir" dedi.

Kardinal Luis Antonio Tagle
Katolik dünyasının liberal kanadında öne çıkan isim ise Filipinli Kardinal Luis Antonio Tagle. "Asyalı Francis" olarak da anılan Tagle, sade yaşam tarzı ve halkla kurduğu samimi ilişkilerle biliniyor. Tagle, seçilirse tarihteki ilk Asyalı Papa olacak. Ancak yaşının genç olması sebebiyle kardinallerin uzun süre görevde kalabilecek bir adaya mesafeli yaklaşması ihtimaller arasında yer alıyor.

Kardinal Pietro Parolin
Vatikan'ın mevcut dışişleri bakanı olan Kardinal Pietro Parolin de güçlü bir aday olarak değerlendiriliyor. Ukrayna savaşı sürecinde Vatikan'ın diplomatik girişimlerinin mimarlarından biri olan Kardinal Pietro Parolin, deneyimli bir arabulucu olarak öne çıkıyor. Ancak Londra'da yaşanan tartışmalı bir emlak yatırımı sürecinde adı geçen Parolin, bu nedenle bazı çevreler tarafından eleştiriliyor.

Kardinal Jose Tolentino de Mendonça:
Portekizli Kardinal, Papa I. Franciscus tarafından Vatikan'ın kültür ve eğitim bölümünün başına getirildi. Kilise'nin ilerici çizgisine yakın duruyor.

Kardinal Matteo Zuppi: Bologna Başpiskoposu olan Zuppi, İtalyan ilerici kanadın önemli temsilcilerinden biri olarak biliniyor.

Kardinal Mario Grech: Malta kökenli olan Grech, Piskoposlardan oluşan dini meclisin (sinod) genel sekreteri olarak görev alıyor. Papa I. Franciscus'e yakın bir isim olmasına rağmen muhafazakâr bir çizgiye sahip olması sebebiyle uzlaştırıcı bir aday olarak görülüyor.

⁠ ⁠Kardinal Peter Turkson: Gana kökenli Turkson, çevre ve sosyal adalet konularında Papa I. Franciscus'in danışmanlığını yapmıştı. Seçilmesi halinde tarihteki ilk siyah Afrikalı Papa olacak.

Kardinal Robert Sarah: Gineli kardinal, toplumsal cinsiyet ideolojisi ve radikal İslam'a yönelik eleştirileriyle biliniyor. Afrikalı muhafazakârlar arasında en çok adı geçen isimlerden biri olarak yer alıyor. Sarah’nın geçmişte kendisini ‘Francis’e denk bir otorite’ olarak sunmaya çalıştığı söyleniyor. 2020’de o zaman emekli olan Papa XVI. Benedictus ile beraber Papa I. Franciscus'in otoritesine bir meydan okuma olarak görülen din adamı bekarlığını savunan bir kitap yazdı. ‘Cinsiyet ideolojisini’ toplum için bir tehdit olarak kınıyor ve İslami köktenciliğe karşı. Turkson gibi o da yüzyıllar sonra ilk siyahi papa olarak tarihe geçebilir.

⁠ ⁠Kardinal Fridolin Ambongo Besungu
Kardinal Fridolin Ambongo Besungu (Kongo Demokratik Cumhuriyeti). Afrika'daki çevresel adalet ve yolsuzluk karşıtı duruşuyla dikkat çekiyor. Papa I. Franciscus'in "Laudato Si" çevre bildirgesine destek veren öncü seslerden biri. Afrikalı bir Papa, Katolik dünyasının demografik gerçeklerini daha iyi yansıtabilir.

⁠ Kardinal Pierbattista Pizzaballa
60 yaşındaki Kudüs Latin Patriği İtalyan Kardinal Pierbattista Pizzaballa, İsrail, Filistin toprakları ve Ürdün'ü kapsayan Başpiskoposluk bölgesiyle Orta Doğu’daki en üst düzey Katolik din adamı. Papa I. Franciscus'in Eylül 2023’te atadığı kardinallerden Pizzaballa, Fransisken mezhebine mensup olmasıyla biliniyor.
Pizzaballa, Zuppi ya da Parolin'in seçilmesi durumunda 1978 yılından bu yana ilk kez bir İtalyan Papa olacak.

Yeni Papa nasıl seçilecek?
Papa’nın cenazesinden iki ila üç hafta sonra Kardinaller Meclisi dekanı Kardinal, 80 yaşını doldurmamış Kardinallerden oluşan meclisi (Konklav) Papalık seçimi için Vatikan’a davet edecek.

Teorik olarak vaftiz edilmiş herhangi bir erkek Papalık için uygun. Ama son 700 yıldır Papa her zaman Kardinaller Koleji’nden seçildi.

Seçilen 266 Papanın çoğu Avrupalıydı. Arjantin’de doğup büyümüş Papa I. Franciscus, asıl adıyla Jorge Mario Bergoglio, 1300 yıldır Avrupalı olmayan ilk Papa olarak bir istisnaydı.

Siyasetçilerin aksine Papa adayları bu makam için açıkça kampanya yürütmüyor. Vatikan gözlemcileri Papa seçilme şansı yüksek kardinalleri ‘papabile’, yani ‘Papa olabilir’olarak nitelendiriyor.

Oylama, Michelangelo Buonarroti’nun resmettiği ünlü tavanıyla bilinen Sistine Şapeli’nde yapılıyor. Seçimden önce şapelin üzeri fiziksel olarak kapatılıyor ve gizlilik yemini eden kardinaller içeriye kilitleniyor.

Sayısı 115 ile 120 arasında değişen Kardinaller Meclisi’nde yapılan seçimde üçte iki çoğunluğu sağlayan kişi yeni Papa seçiliyor.

Hem kardinallerin pozisyonları birbirini takip eden oylamalarda değiştiği için hem de oylama son derece gizli bir şekilde yapıldığından konklavının sonucunu tahmin etmek neredeyse imkansız. 2013’teki son konklavda çok az kişi Papa I. Franciscus’in Papa seçileceğini tahmin etmişti. Şu anda spekülasyonlar onun yerine geçecek bu isimler üzerinde yoğunlaşıyor.