Tarihte yolculuk : 1992

1992 senesindeki önemli olaylar ve gelişmeler

1 Ocak 1992 Schengen Antlaşması yürürlüğe girdi.

13 Ocak 1992 Japonya, II. Dünya Savaşı sırasında Japon askerlerinin, onbinlerce Koreli kadını seks kölesi olmaya zorlamalarından ötürü özür diledi.

15 Ocak 1992 Avrupa'nın, Hırvatistan ve Slovenya'nın bağımsızlığını resmen tanıması üzerine Yugoslavya dağılmış oldu.

16 Ocak 1992 El Salvador hükümeti ile isyancılar Mexico City'de bir antlaşma imzalayarak, en az 75 bin kişinin hayatına mal olan 12 yıllık iç savaşa son verdiler.

16 Ocak 1992 Halkın Emek Partisi (HEP) kökenli Hatip Dicle ve Leyla Zana, Sosyal Demokrat Halkçı Parti'den (SHP) istifa etti.

17 Ocak 1992 İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) Kuzey İrlanda'da protestanlara ait bir binayı bombaladı, 7 işçi öldü.

20 Ocak 1992 Flash TV yayın hayatına başladı.

26 Ocak 1992 Boris Yeltsin, Rusya'nın nükleer füzelerinin Amerikan şehirlerini hedef almaktan vazgeçeceğini duyurdu.

28 Ocak 1992 Anayasa Mahkemesi, Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni kapattı.

1 Şubat 1992 Şırnak jandarma bölük komutanlığına PKK'nın düzenlediği saldırıda 76'sı asker 81 kişi öldü.

1 Şubat 1992 Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Tünekpınar Köyü'nde çığ düşmesi sonucu 32 er öldü.

4 Şubat 1992 Hugo Chavez, Venezüela Cumhurbaşkanı Carlos Andrés Pérez'e karşı, başarısızla sonuçlanan bir darbe girişiminde bulundu.

10 Şubat 1992 Boksör Mike Tyson, ABD'li siyahi güzeli Desiree Washington'a tecavüz suçundan mahkûm oldu.

20 Şubat 1992 Vergi affı yasalaştı. Askerlik süresinin 12 aya indirilmesini öngören tasarı kabul edildi.

26 Şubat 1992 200 metre uzunluğunda tünel kazan 11 tutuklu, Kayseri Cezaevi'nden firar etti.

26 Şubat 1992 Hocalı Katliamı: Azerbaycan'ın Hocalı kentine giren silahlı Ermeni gruplar, aralarında ölen çok sayıda kadın ve çocuğun da bulunduğu katliamlar gerçekleştirdi.

3 Mart 1992 Zonguldak Kozlu'da grizu faciası; 127 kişi öldü, 147 kişiden umut kesildi. Müfettişlerin hazırladığı raporda işverenin birçok teknik konuda ihmalkar ve sorumsuz davrandığı belgelendi.

4 Mart 1992 Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal ve iki arkadaşı hakkında "güveni kötüye kullanmak ve resmî evrakta sahtecilik" iddiasıyla dava açıldı.

4 Mart 1992 İspanya'dan engizisyon baskısı nedeniyle kaçarak Osmanlı İmparatorluğu'na sığınan Yahudiler, Türkiye'ye gelişlerinin 500. yılını kutladılar.

9 Mart 1992 Türk savaş uçakları Kuzey Irak'taki iki PKK kampını bombaladı.

13 Mart 1992 Erzincan'da 6,8 şiddetindeki depremde 653 kişi öldü.

18 Mart 1992 Güney Afrika'da siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan ve Devlet Başkanı Frederik Willem de Klerk tarafından planlanan anayasal reform tasarısı halk oylamasıyla kabul edildi.

21 Mart 1992 Van, Şırnak, Cizre ve Adana'da Nevruz kutlamaları sırasında çıkan olaylarda 38 kişi öldü.

23 Mart 1992 Şırnak'ın Cizre ilçesinde çıkan olaylarda, güvenlik güçleri ile göstericiler arasındaki çatışmaları izleyen Sabah Gazetesi muhabiri İzzet Kezer başından vurularak öldü.

1 Nisan 1992 Bosna Savaşı başladı.

3 Nisan 1992 Ankara'nın Çankaya ilçesi kaymakamlığına vekil olarak atanan Azize Düşer, Türkiye'nin ilk kadın kaymakamı oldu.

5 Nisan 1992 Bosna-Hersek hükümeti bağımsızlığını ilan etti.

10 Nisan 1992 Başbakan Süleyman Demirel, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a hakaretten 10 milyon lira tazminat ödemeye mahkum oldu.

14 Nisan 1992 Başbakan Turgut Özal'a silahlı saldırıda bulunan ve 20 yıl hapis cezasına çarptırılan Kartal Demirağ, şartlı tahliyeden yararlanarak serbest kaldı.

18 Nisan 1992 General Abdül Raşid Dostum, Afganistan'da başkent Kabil'i ele geçirmek üzere, devlet başkanı Muhammed Necibullah'a karşı bir isyan başlattı.

22 Nisan 1992 Meksika'nın ikinci büyük şehri Guadalajara'da, kanalizasyon sistemine karışan benzinin patlaması sonucu 206 kişi öldü, 500 kişi yaralandı, 15.000 kişi evsiz kaldı.

23 Nisan 1992 Sağlık kontrolü için ABD'de bulunan Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a prostat kanseri teşhisi konuldu.

27 Nisan 1992 ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Los Angeles kentinde bir siyah şoförü dövmekten yargılanan 4 polis beraat etti. Bu karar üzerine siyahlar ayaklandı. Olaylar sonucu 13 kişi öldü, 170 kişi yaralandı.

27 Nisan 1992 Sırbistan ve Karadağ, Yeni Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ni ilan ettiler.

29 Nisan 1992 Los Angeles'da çıkan halk ayaklanmasında üç gün içinde 54 kişi öldü ve yüzlerce bina tahrip edildi.

2 Mayıs 1992 Cumhurbaşkanı Turgut Özal, ABD'de prostat ameliyatı geçirdi.

16 Mayıs 1992 Tarihi Galata Köprüsü, köprü altındaki bir lokantada çıkan yangın sonucunda çökerek kullanılamaz hale geldi. Köprü 1875'te İngilizler tarafından 105 bin altın karşılığı yapılmıştı.

23 Mayıs 1992 İstanbul'a 117 yıl hizmet eden Galata Köprüsü yerinden sökülerek Haliç'e çekildi.

27 Mayıs 1992 Iğdır ve Ardahan il oldu.

28 Mayıs 1992 Türkiye ile Nahçıvan'ı birbirine bağlayan Ümit Köprüsü hizmete girdi.

30 Mayıs 1992 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Sırbistan'a Bosna'daki saldırıları durdurması amacıyla ambargo koydu.

2 Haziran 1992 Danimarka'da referandum yapıldı. Avrupa Birliği'nin esaslarını belirleyen Maastricht Anlaşması reddedildi.

3 Haziran 1992 Meclis Hayali İhracat Araştırma Komisyonu Başkanı, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ı ifade vermeye çağırdı. Özal'ın başbakanlığı döneminde hayali ihracata imkan sağladığı ve soruşturmaları geciktirdiği öne sürülüyordu.

17 Haziran 1992 Yeni Galata Köprüsü törenle hizmete açıldı.

18 Haziran 1992 Hırvat Savunma Konseyi Birlikleri (HVO) Mostar'ı işgal etmeye başladı.

23 Haziran 1992 İsrail'de seçim yapıldı. İşçi Partisi lideri İzak Rabin başbakan seçildi.

24 Haziran 1992 Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (Türkiye Kamu-Sen) kuruldu.

29 Haziran 1992 Cezayir devlet başkanı Muhammed Budiaf suikaste uğrayarak yaşamını yitirdi.

11 Temmuz 1992 İzmir'in 3. devlet üniversitesi olan, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) kuruldu.

13 Temmuz 1992 Prof. İhsan Doğramacı, YÖK başkanlığından istifa etti. Yerine 19 Mayıs Üniversitesi rektörü Mehmet Sağlam atandı.

22 Temmuz 1992 Kolombiyalı uyuşturucu taciri Pablo Escobar, Medellin yakınlarındaki lüks hapishaneden kaçtı.

24 Temmuz 1992 İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Cağaloğlu'ndaki binasına roketli saldırı düzenlendi. Saldırıyı Devrimci- Sol örgütü üstlendi.

28 Temmuz 1992 Barcelona'da yapılan 25. Olimpiyat Oyunlarında, halterci Naim Süleymanoğlu, 60 kiloda şampiyon oldu.

29 Temmuz 1992 Eski Deniz Kuvvetleri komutanı, emekli Oramiral Kemal Kayacan silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırıyı Devrimci-Sol örgütü üstlendi.

30 Temmuz 1992 İstanbul, Ankara, Adana büyük şehir ve ilçe belediyeleri ile Trabzon Belediyesi’nde çalışan yaklaşık 43 bin işçi greve başladı.

8 Ağustos 1992 Çorlu'da bir fabrikada metan gazı sıkışması nedeniyle patlama oldu: 29 kişi öldü, 86 kişi yaralandı.

9 Ağustos 1992 Eski İstanbul belediye başkanı Aytekin Kotil karaciğer rahatsızlığından öldü.

18 Ağustos 1992 Ünlü Amerikalı basketbol oyuncusu Larry Bird, Olimpiyatlarda Amerikan takımı "Dream Team" (Rüya Takım) ile kazandıkları altın madalya sonrası basketbolu bıraktığını açıkladı.

24 Ağustos 1992 Talim Terbiye Kurulu okullara girmesi sakıncalı kitapları açıkladı; Yaşar Kemal, Kemal Tahir, Orhan Kemal, Halikarnas Balıkçısı, Haldun Taner, Maksim Gorki, Balzac, Ernest Hemingway ve John Steinbeck gibi yazarların yapıtları okullara giremeyecek.

24 Ağustos 1992 Çin ve Güney Kore arasında diplomatik ilişkiler başladı.

9 Eylül 1992 İspanya, Katalonya Bölgesinin özerkliğini tanıdı.

28 Eylül 1992 Avrupa Birliği kuruldu.

29 Eylül 1992 Hakkari'nin Şemdinli ilçesi Derecik Jandarma Karakoluna saldıran teröristlerden 200'ü öldürüldü.

2 Ekim 1992 Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi’ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.

24 Ekim 1992 Türkiye'nin ilk özel hava alanı olan ''Hezarfen'', İstanbul Büyükçekmece'de hizmete girdi.

27 Ekim 1992 Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya karşı Hantur Dağı'nda başlattığı harekâtta 100 PKK'lı öldürüldü.

29 Ekim 1992 Kazakistan ve Türkmenistan, ilk büyükelçiliklerini Ankara'da açtılar.

29 Ekim 1992 Türkiye ile Irak'ın kuzeyi arasında stratejik öneme sahip Sinhat Boğazı, TSK'nın eline geçti. Çatışmalarda 90 silahlı militan öldürüldü.

31 Ekim 1992 Vatikan, dünyanın güneşin çevresinde döndüğünü söyleyen Galileo Galilei'nin haklılığını teslim etti.

31 Ekim 1992 Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak'ın kuzeyindeki PKK üssü Haftanin kampını ele geçirdi.

3 Kasım 1992 ABD başkanlık seçimlerini demokrat Bill Clinton kazandı.

3 Kasım 1992 İllionis'te Demokrat Carol Moseley-Braun, ABD Senatosu'na seçilen ilk siyah kadın oldu.

18 Kasım 1992 Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu kabul edildi.

19 Kasım 1992 Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş gazeteci Mehmet Ali Birand hakkında suç duyurusunda bulundu. Mehmet Ali Birand Osman Öcalan ile yaptığı röportajı "32. Gün" TV programında yayınlamıştı.

8 Aralık 1992 TBMM, Somali'ye asker gönderilmesini kararlaştırdı.

16 Aralık 1992 Sigara üretiminde devlet tekeli tarihe karıştı; Başbakan Süleyman Demirel, özel sektöre ait Philsa sigara fabrikasını açtı

19 Aralık 1992 Somali'de "Umut Operasyonu" başlatıldı. Türk Birliği bu harekata katıldı.

22 Aralık 1992 Futbolcu Tanju Çolak, 9 yıl hapse mahkum edildi. Çolak yurda kaçak Mercedes sokmaktan yargılanmaktaydı.

26 Aralık 1992 Ankara-Haydarpaşa hattındaki ilk elektrikli tren hizmete girdi.

29 Aralık 1992 Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, yazar Yaşar Kemal'e verildi.