4. Anadolu Selçuklu Devleti sultanıdır.

Şahinşah, 1095 yılında Konya’da doğmuştur. Bir diğer adı da (Melikşah)’dır ve Büyük Selçuklu Devleti'nin hükümdarı olan Melikşah ile karıştırılmamalıdır. Babası, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Kılıç Arslan’dır. Babası ona melik unvanıyla Musul’un idaresini vermiştir.

I. Kılıç Arslan, 13 Temmuz 1107 tarihinde 28 yaşında savaş sırasında yenik düşüp Habur Çayı'ndan geçerken atının ve kendisinin zırhlı olmasından dolayı geçemeyip boğularak öldü. Bu sırada Musul'da bulunan 11 yaşındaki oğlu Şahinşâh'ın Emir Cavlı tarafından yakalanarak Isfahan'a götürülmesi üzerine Anadolu Selçuklu Devleti tahtı boş kaldı. Kardeşi I. Rükneddin Mesud bu boşluk sırasında 3 yıl 3. Anadolu Selçuklu sultanı olarak başa geçti.

1110 yılında Şahinşah esir olarak tutulduğu İsfehan’dan (İran’dan) Anadolu‘ya dönerek Malatya’da kendisini sultan îlân edince I. Rükneddin Mesud’un sultanlığı bitti. Kardeşi I. Rükneddin Mesud ve kardeşi Melik Arap Konya’da hapsedildiler. I. Kılıç Arslan’ın büyük oğlu Şahinşah’ın döndüğünü duyan Türkmenler onun etrafında toplandılar. Şahinşah, Konya merkezli bir teşkilat kurdu.

Bu üç yıl içersinde I. Rükneddin Mesud, Akşehir, Konya bölgelerinde, abisi Şahinşah İsfehan’da tutuklu, kardeşleri Melik Arab Ankara ve çevresinde, en küçük kardeşi Tuğrul Aslan ise annesi Ayşe Hatun ile birlikte Musul’dan Malatya’ya getirilmişti.

Üç yıllık saltanat boşluğundan sonra Şahinşah başa geçtikten sonra Bizanslıların ele geçirdikleri toprakları geri almak için Bizans ile mücadeleye başladı, 1113 yılında Bizanslılara karşı bazı başarılar kazanarak batı hudutlarını genişletti. 1116 yılında imparator I. Aleksios Komnenos ile yaptığı savaştan sonra yenilerek imparatorun Afyonkarahisar’daki karargahında barış imzaladı. I. Rükneddin Mesud bu sırada serbest kaldı ve Danişmendliler’in yardımı ile tahtı ele geçirmek için harekete geçti.

I. Rükneddin Mesud’un sultanlık için harekete geçtiğini haber alan Şahinşah da hemen Konya’ya doğru hareket etti. Bizans imparatorunun kendisine Bizans kuvvetlerinin eşlik etmesi önerisini geri çevirmişti. Şahinşah’ın birlikleri yolda Mesud’un güçleri ile karşılaşınca Akşehir’e çok yakın olan Tyragion kasabasına gittiler. Mesud’un kasabayı kuşatması üzerine halk Şahinşah’ı I. Rükneddin Mesud’a 1116 yılında teslim etti. Şahinşah’ın gözlerine mil çektiren I. Rükneddin Mesud, onu Konya’da hapsettirdi. Ancak bir süre sonra Şahinşah’ın gözlerinin tam kör olmadığı anlaşılınca yeniden saltanat mücadelesine girişebileceği endişesi ile onu 1118 yılında öldürtmüştür.

I. Rükneddin Mesud 5. Anadolu Selçuklu sultanı olarak devam etmiştir.

Kaynak:Biyografiler.com