ABD’li pilot ve kutup kâşifi. İlk kez kutupların üzerinden uçakla geçmiş ve Antarktika’nın büyük bir bölümünü keşfetmiştir.

Richard Evelyn Byrd, 25 Ekim 1888 tarihinde ABD’de Virginia Eyaleti’nin Winchester kentinde Richard Evelyn Byrd Sr. Ve Esther Bolling çiftinin oğlu olarak doğmuştur.

Richard Evelyn Byrd, 1912 yılında ABD Deniz Akademisi’ni bitirdi. 1917 yılında havacılık konusunda kurs görerek, 1918’de pilot ehliyeti aldı. I. Dünya Savaşı’na Hava Kuvvetleri’nde pilot olarak katıldı. 1921 yılında Atlas Okyanusu’nu zeplinle geçti. 9 Mayıs 1926’da yardımcı pilotuyla birlikte Kuzey Kutbu’nu ilk kez uçakla geçtiler. 1928 yılında Antartika’ya ilk keşif gezisini düzenledi ve 1929 yılında Güney Kutbu üzerinden uçakla geçti. Büyük bir kısmı bilinmeyen bu kıtanın keşfedilmesi için çeşitli araştırma gezilerini yönetti.

Antarktika’nın varlığı James Cook’dan beri (1772-1775 yılları arasında) Batı’da bilindiği halde 18. ve 19. yy’larda bu kıtanın ancak dar bir kıyı şeridi keşfedilmiş durumdaydı. Henüz paylaşılmamış kıtaya yönelik araştırmalar, 20. yy başında büyük devletlerin yeni nüfuz bölgeleri arayışına koşut olarak hız kazandı.

1911 Aralık’ında Norveçli kâşif Roald Amundsen, bir ay sonra da İngiliz kâşif Robert Falcon Scott Güney Kutbu’na ulaştılar. Daha sonra da yöreye birçok keşif gezisi düzenlenmesine karşın, Antarktika’yı “bilinmez kıta” olmaktan Byrd’ın araştırmaları çıkarmıştır.

Richard Evelyn Byrd, Kuzey Kutbu’na ilk uçuşunu 1926’da yaptı. Spitsbergen’den 9 Mayıs 1926’da saat 12:50 de hareket ederek aynı gün saat 9:02 de kutba vardı. Havada bir kaç tur yaptıktan sonra kalktığı yere geri döndü.

1928 yılında, Eylül ayında Amerika’dan hareket etti, Kasım ayında Antartika’ya vardı. Burada Ross Denizi kıyısında Balina Körfezi’nde “Little America” (Küçük Amerika) diye adlandırdığı bir kamp kurdu. 29 Kasım 1929 tarihinde ilk kez Güney Kutbu üzerinden uçtu. Bu başarısından dolayı ABD Kongresi tarafından tuğamiralliğe atandı. 1933-1935 arasında düzenlediği daha kapsamlı ikinci gezisinde beş ay süreyle Antartika’da yalnız kaldı, meteorolojiye ait incelemelerde bulundu. Mayıs ayında ısınmak için yaktığı gaz sobasının dumanlarını devamlı olarak teneffüs etmekten dolayı yavaş yavaş zehirlendiğini hissediyordu. Karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle ölümden zorlukla kurtuldu. Bir süre sonra Thomas Poulter’in idaresinde tesadüfen oraya gelen bir meteoroloji heyeti Byrd’ü kurtardı.

1939 yılında düzenlediği üçüncü geziden sonra, “High Jump” adıyla anılan o güne kadar ki en büyük kutup araştırmasını yönetti. 13 gemi ve 25 uçaktan oluşan bir ekip, 1946 yazında Antartika’ya ulaştı. 1947 yılını da kapsayan araştırmalar sırasında çok sayıda hava fotoğrafı çekilerek kıtanın büyük bir bölümünün haritaları çıkartıldı. Byrd’ın Antarktika’ya son gezisi 1955 yılında düzenlenen “Deep Freeze” harekâtında oldu. Yine ABD Hükümeti’nin katkısıyla gerçekleştirilen bu araştırmalar sonucu kıtanın keşfi büyük ölçüde tamamlanmıştı.

Richard Evelyn Byrd, Marie Ames Byrd ile 1915 yılında evlendi. Richard Evelyn Byrd III, Evelyn Bolling Byrd Clarke, Catherine Agnes Byrd Breyer, Helen Byrd Stabler, Richard Evelyn Jr. adlarında çocukları oldu.

Richard Evelyn Byrd, 11 Mart 1957 tarihinde Beacon Hill, Boston, Massachusetts, ABD’de 69 yaşında kalp romatizmasından ölmüştür.

Kitapları :
1930 - Little America (Küçük Amerika)
1935 - Discovery (Keşif)


Kaynak:Biyografiler.com