İzzet Baysal, 5 Mart 2000 tarihinde İstanbul Sarıyer’de 93 yaşında ölmüştür. Naaşı Bakanlar Kurulu kararı ile ve kendi arzusu üzerine Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Gölköy kampüsündeki anıt mezarına defnedilmiştir.

İzzet Baysal, 1907 yılında Bolu'nun Karaçayır Mahallesi'nde ikisi erkek, ikisi kız dört çocuklu ailenin en küçük çocuğu olarak doğmuştur. Babası Ahmet Canip Efendi, annesi Hafız Behiye Hanımdır. İzzet Baysal, ilk ve orta öğrenimini Bolu'da tamamladıktan sonra İstanbul’da 1926 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi’ne girdi ve İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisinden mimar olarak 1931 yılında mezun oldu. Okuduğu okul Osman Hamdi Bey tarafından 1882'de Sanayi-i Nefise Mektebi adı ile kuruldu ve 1928 yılında adı İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi oldu, 1982 yılında da adı Mimar Sinan Üniversitesi oldu. 2004 yılında da Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi oldu.

İzzet Baysal, mimar olarak mezun olduktan sonra memuriyet hayatına Bolu Nafia (Bayındırlık) Müdürlüğü'nde mimar olarak başladı. 1932 yılında birkaç arkadaşı ile birlikte Gerede ilçesinin imar planını yaptı. Daha sonra Ankara'da Milli Müdafaa Vekaleti Hava Müsteşarlığı'nda Mimar olarak çalışmaya başladı. Görevi icabı Eskişehir hava Meydanı inşaatının koordinatörlüğünü yaptı. 1934 yılında bu görevinden istifa etti ve Eskişehir Belediyesi'nde Fen İşleri şefi olarak göreve başladı.

İzzet Baysal, 1934 yılında Eskişehir Lisesi'nde Coğrafya Öğretmeni olarak görev yapan Çanakkale'li Refika Pınar ile evlendi. 1939 yılında tek evlatları olan Esin Baysal adında kızı doğdu. Eşi Refika Hanım 1942 yılında vefat etti.

Daha sonra evlendiği ikinci eşi Nafize Hanım da 1986 yılında vefat etmiştir.

İzzet Baysal, 1936 yılında Ankara'da serbest olarak çalışmaya başladı.

İzzet Baysal, 1939 yılında askerliğini yapmak üzere Afyon'a gitmiştir ve 1942 yılında tekrar Ankara'ya dönmüştür.

1942 yılında eşi Refika Hanım vefat edince, elindeki mevcut işlerini tamamlayıp 1943 yılında İstanbul'a gitti. Karaköy'de Perşembe Pazarı'nda sıhhi tesisat ve hırdavat üzerine çalışan bir mağazayı satın aldı ve ticarete başladı. Aynı zamanda kapı kilitleri imali için küçük bir atölye kurmuştur. Dükkânında sattığı “boru ekleme parçalarını”nın neden yerli olarak üretilmediğine kafa yormaya başlamıştır. İki kere Almanya'ya giderek temper döküm ile araştırmalarda bulunur, bu dökümden imal edilen boru ekleme parçalarının Türkiye'de imali için çalışmalar yapar ve neticede 1950 yılında özel teşebbüsün ilk Mekanize Döküm Fabrikasını kurar. 1951 yılında İzzet Baysal Döküm Sanayi Müessesesi adı altında kurulan bu fabrika 1957 yılında bir aile şirketi haline dönüştürülmüş, İzsal Döküm Sanayi A.Ş. adı altında halen faaliyetini sürdürmektedir. 1994 yılında fabrikasını kiraya vererek aktif yöneticilikten ayrıldı ve sadece 1987 yılında kurduğu İzzet Baysal Vakfı ile ilgilenmeye başladı.

İzzet Baysal Vakfı 2020 yılına kadar 145 tesis meydana getirmiştir. Bu tesislerin maliyeti 2019 rayiç değeriyle 814.545.091,52 TL dir

Türkiye’de döküm sanayisinin gelişmesinde öncü rolü oynayan İzzet Baysal, yıllarca İstanbul’da en fazla gelir vergisi veren ilk on kişi arasında yer aldı.

1994 yılında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından "TC Devlet Üstün Hizmet Madalyası" ile onurlandırılmıştır. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, ODTÜ, Mimar Sinan Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi senatoları "Eğitimde Onursal Doktora" payesi vermiştir. TBMM 2006 Yılında İzzet Baysal Vakfına TBMM Üstün Hizmet Ödülü vermiştir.

Başlayıp bitirdiği inşaatlar: Ankara Etlik veteriner Laboratuvarı, Bolu Devlet Hastanesi, Bolu Lisesi, Bolu Ziraat Bankası Evleri, Bolu Kız Enstitüsü (Zübeyde Hanım Kız Meslek Lisesi), Bolu Kapalı Cezaevi, Bolu Adapazarı yolu üzerindeki Melen köprüsü inşaatı ve yol inşaatları bunlardan bazılarıdır.

1986 yılının sonunda İzzet Baysal Vakfı'nı kurmuş ve tüm varlığını vakfına vasiyet etmiştir. 1994 Eylül ayının sonunda iş hayatından çekilmiş ve çalışmalarını İzzet Baysal Vakfı'nda yoğunlaştırmıştır. Kızı Esin Avunduk vakfın kurucuları arasında olup, aynı zamanda Yönetim Kurulu Üyesi ve başkan yardımcısı olarak görev yapmaktadır.

1990 yılından bu yana, her 11 Mayıs’ta Valilik, Belediye ve Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nin ortak girişimleriyle "İzzet Baysal Şükran Günleri Bilim, Kültür, Sanat ve Turizm Festivali" olarak 3 gün süre ile düzenlenmiş,13 Mayıs 2012 tarihinde Bolu Ticaret ve Sanayi odasında yapılan toplantıda alınan karar gereği ve Bolu Valiliğinin 24.01.2013 tarihli yazıları gereği 2013 yılından itibaren bu kutlamalar Bolu Kent Konseyi tarafından organize edilecek, Valilik, Belediye ve Üniversite ile diğer kurum ve kuruluşlar gerekli desteği sağlayacaklardır

İzzet Baysal, 5 Mart 2000 tarihinde İstanbul Sarıyer’de 93 yaşında ölmüştür. Naaşı Bakanlar Kurulu kararı ile ve kendi arzusu üzerine Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Gölköy kampüsündeki anıt mezarına defnedilmiştir.

2003 yılında Can Dündar'ın yapımcılığında İzzet Baba adıyla belgeseli çekildi. 2010 yılında ise Nuray Özdemir'in yazdığı ve hayatının anlatıldığı Cumhuriyetin Öncü Sanayicisi İzzet Baysal adıyla bir biyografisi yayınlandı.

"Bolu’nun Babası" unvanını verilen İzzet Baysal’ın adı Bolu’nun en işlek caddesine "İzzet Baysal Caddesi" ayrıca Bolu ve Gerede’de birer mahalleye "İzzet Baysal Mahallesi" ismi verilmiştir. Kentin en merkezi yerine ve Üniversite kampüsüne sağlığında heykeli dikilmiştir.

İzzet Baysal'dan 10 altın öğüt :
Düşünmeye vakit ayır, düşünce güç için kaynaktır.
Eğlenmeye vakit ayır, eğlence gençliğin sırrıdır.
Okumaya vakit ayır, okuma bilginin pınarıdır.
Duaya vakit ayır, dua güç anlarda direnmenin desteğidir.
Sevmeye vakit ayır, sevme yaşamı tatlı kılan şeydir.
Anlaşmaya vakit ayır, anlaşma yaşama güzel bir tat verir.
Gülmeye vakit ayır, gülme ruhun güzelliğidir.
Vermeye vakit ayır, verme günün aydınlığıdır.
İşini iyi yapmaya vakit ayır, iyi işi kişiyi saygın yapar.
Teşekküre vakit ayır, teşekkür yaşam pastasının kremasıdır.


Kaynak:Biyografiler.com