Avrupa Sineması'nın ünlü yönetmenlerinden Kusturica, Balkan Kültürü'nü dünyaya tanıtan en büyük isimlerden biridir. Yönetmenliğini yaptığı neredeyse bütün filmleri Cannes ve Venedik Film Festival'lerinde defalarca ödül almıştır.

24 Kasım 1954'de Saraybosna'da doğdu. Müslüman Bosnalı olmasına rağmen ailesinin kökeni Ortodoks Slavlıktan gelmeydi. Babası Murat diğer Yugaslavlar gibi komünistti. Babası Bosna-Hersek İstihbarat Bakanlığı'nda çalışmaktaydı. Emir ailenin tek erkek çocuğu idi ve arkadaş çevresi tasvip edilmiyordu. Bu nedenle yurtdışına, Prag'a sinema eğitimi alması için gönderildi. 1978 yılında "Academy of Performing Arts"ı bitirdikten sonra Yugoslavya'da televizyon programlarında çalışmaya başladı.

Emir Kusturica kariyerine 1973'ten başlayarak önce kısa filmler, sonra Saraybosna TV’si için televizyon filmleri çekerek başladı. 1981 yılında çektiği ilk sinema filmi “Dolly Bell’i Hatırlıyor Musun?” ile büyük başarı elde etti.

1978 yılında "Nejeste Dolaze", aynı yıl "Guernica" ve 1979'da ise "Bife Titanik" adlı televizyon filmlerini çekti. 1981 yılında "Do You Remember Dolly Bell?" adlı filmi yaptıktan sonra şansı açıldı. Aynı yıl Venice Film Festivali'nde ödül aldı. 1981'den 1988 yılına kadar Saraybosna'da "Academy of Performing Arts"da ders verdi. Bir yandan da "Open Stage Obala"da sanat yönetmenliği yapıyordu.

Filmlerini kendi dilinde yapmayı tercih ediyordu ancak uluslararası başarılar kazandıktan sonra ingilizce filmler de yapmaya başladı. 1985 yılında politik göndermeler içeren filmi "When Father Was Away on Business" adlı filmi çekti. Bu film ile Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye Ödülü kazandı.

Uluslararası başarısı 1989 yılında çektiği "Time Of The Gypsies" ile oldu. Yine kendi dilinde çektiği bu filmde sihirli bir atmosfer içinde çingene kültürünü işliyordu. Bu film ile de Cannes'da "En İyi Yönetmen Ödülü"nü aldı.

Daha sonra görüntü yönetmeni Vilco Filac ve besteci Goran Bregoviç ile Amerika'ya giderek 1993 yılında Johnyy Depp, Jerry Lewis, Faye Dunaway ve Lili Taylor'un oynadığı "Arizona Dream" adlı filmi çekti. Orjinal dili ingilizce olan ilk filmiydi. Hayaller ve gerçekler arasındaki gidiş gelişlerin fantastik bir kurguyla anlatıldığı film ile Berlin Uluslararası Film Festivali'nde "Jüri Özel Ödülü"nü aldı. Müziklerini Goran Bregovic ile Iggy Pop beraber yapmıştı.

1995 yılında onu üne kavuşturan filmlerden biri olan "The Underground" adlı filmi çekti. Cannes'da ikinci Altın Palmiye'yi bu film sayesinde aldı. Aynı filmin televizyon versiyonu olan "Bila Jednom Jedna Zemlja" adlı televizyon serisini çekti. 1998 yılına gelindiğinde "Black Cat, White Cat" adlı filmi yönetti. Bu film ile de Venedik Film Festivali'nde "Gümüş Ayı" ödülünü almaya hak kazandı. Özellikle çingenelerin hayatları üzerine yapılmış filmleri ile Balkanların havasını dünya sinemasına kattı. 1988 yılında Colombia Üniversitesi'nde sinema dersleri vermeye başladı.

Yönetmenliğinin yanında "No Smoking Orchestra" adlı grupta bas gitarist olarak görev aldı. Grubun turnesinde yaptığı belgesel niteliğndeki çekimler ile "Super 8 Stories" adlı çalışmayı hazırladı.

2004 yılına kadar yeni bir çalışması olmayan Kusturica, aynı yıl "Life Is A Miracle" adlı filmi ile sinemaya döndü. Cannes Film Festivali'nde ödül alan bu film 1992 yılında Bosna'da hayatın çeşitli yönlerini anlatıyordu.

Kusturica 2004 yılında Drvenograd’ta çektiği Life Is A Miracle / “Bir Mucizedir Yaşamak” filminin çekimleri tamamlanınca, bu filmin setini köye dönüştürüp orada yaşamaya başladı. Kusturica, köyün inşası sırasında burası ile ilgili düşüncelerini şöyle anlatıyordu: “Ben savaşta memleketim Sarayevo’yu kaybettim. Bu yüzden burada yeni memleketimi kurmak istedim. Köy Küstendorf ismini taşıyor. Burada sinemayı, müziği, resmi ve seramiği öğrenmek isteyenlere dersler verip seminerler düzenleyeceğim. Burası benim yaşayacağım ve misafirlerimi de ağırlayacağım yer olacak. Köyümde ayrıca, çalışacak ve kalıcı olarak yaşayacak olan farklı kültürden insanlar da olacak.”

Yönetmenin yaşamını devam ettirdiği köyde bunların yanı sıra, her yıl “Küstendrof Film ve Müzik Festivali” de düzenleniyor.

Emir Kusturica, Maja Mandiç ile evlidir ve Stribor ile Dunja adında 2 çocuğu vardır.

23 Nisan 2005 tarihinde (Đurđevdan-Hıdırellez Bayramı) Karadağ’da Herceg Novi kenti yakınlarındaki Savina Manastırı’nda Nemanja Kusturica ismiyle Sırp Ortodoks olarak vaftiz oldu. Bu olaydan birkaç hafta önce de The Guardian gazetesine verdiği demeçte, “Benim babam ateistti ve kendini her zaman bir Sırp olarak tanımladı. Evet belki son 250 yıldır Müslümanız ama öncesinde Ortodoks’tuk ve daha da önemlisi biz her zaman Sırp’tık. Din bunu değiştirmez. Biz sadece Türklerden canımızı kurtarmak için Müslüman olduk.” dedi.

2016 yılında çekilip 2017 yılı 26 Mayıs'da vizyona çıkan senaryosunu yazıp yönettiği On the Milky Road / Aşk ve Savaş adlı filminde Monica Bellucci ile başrolde oynadı.

Ödülleri :
1995 - 48.Cannes Film Festivali - En İyi Film (Yeraltı)
1993 - 43.Berlin Film Festivali - Büyük Jüri Ödülü (Arizona Rüyası)
1989 - 42.Cannes Film Festivali - En İyi Yönetmen (Çingeneler Zamanı)
1985 - 38.Cannes Film Festivali - FIPRESCI Ödülü (Babam İş Gezisinde)
1985 - 38.Cannes Film Festivali - En İyi Film (Babam İş Gezisinde) /

Filmleri ve Dizileri :
Yönetmen :
2016 - On the Milky Road / Aşk ve Savaş (Sinema Filmi)
2012 - Words With Gods (Sinema Filmi)
2008 - Maradona by Kusturica (Sinema Filmi)
2007 - Bana Söz Ver (Sinema Filmi)
2005 - Görünmez Çocuklar (Sinema Filmi)
2004 - Bir Mucizedir Yaşamak (Sinema Filmi)
1998 - Kara Kedi Ak Kedi (Sinema Filmi)
1995 - Yeraltı (Sinema Filmi)
1993 - Arizona Rüyası (Sinema Filmi)
1988 - Çingeneler Zamanı (Sinema Filmi)
1985 - Babam İş Gezisinde (Sinema Filmi)
1981 - Do You Remember Dolly Bell (Sinema Filmi)

Senaryo :
2016 - On the Milky Road / Aşk ve Savaş (Sinema Filmi)
2008 - Maradona by Kusturica (Sinema Filmi)
2007 - Bana Söz Ver (Sinema Filmi)
2004 - Bir Mucizedir Yaşamak (Sinema Filmi)
1998 - Kara Kedi Ak Kedi (Sinema Filmi)
1993 - Arizona Rüyası (Sinema Filmi)
1988 - Çingeneler Zamanı (Sinema Filmi)
1981 - Do You Remember Dolly Bell (Sinema Filmi)

Yapımcı :
2011 - Mozzarella Stories (Sinema Filmi)

Oyuncu :
2016 - On the Milky Road / Aşk ve Savaş (Kosta) (Sinema Filmi)
2014 - La foresta di ghiaccio (Secondo) (Sinema Filmi)
2013 - Balkan Ruhu (Kendisi) (Sinema Filmi)
2013 - Au bonheur des ogres (Stojil) (Sinema Filmi)
2012 - Words With Gods (Keşiş) (Sinema Filmi)
2012 - Havana'da 7 Gün (Sinema Filmi)
2012 - Dreamers (Himself) (Sinema Filmi)
2011 - Nicostratos le pélican (Démosthène) (Sinema Filmi)
2009 - Elveda (Sergei Gregoriev) (Sinema Filmi)
2008 - Maradona by Kusturica (Kendisi) (Sinema Filmi)
2007 - Hermano (Chomsky) (Sinema Filmi)
2006 - Gizemli Yolculuk (Harold) (Sinema Filmi)
2002 - Hırsız (Vladimir) (Sinema Filmi)
2000 - Veuve De Saint-pierre, La (Ariel Neel Auguste) (Sinema Filmi)
1995 - Yeraltı (Sinema Filmi)
1972 - Walter Defends Sarajevo / Sarayevo Köprüsü (Sinema Filmi)

Müzik :
2004 - Bir Mucizedir Yaşamak (Sinema Filmi)


Kaynak:Biyografiler.com