Keman virtüözü, besteci ve akademisyen

Cihat Aşkın, 1968 yılında İstanbul’da ailesinin üç çocuğundan en küçüğü olarak doğmuştur. Tam adı Ali Cihat Aşkın’dır. 2 kardeşi vardır. Aşkın'ın babası hafız imam Sami Aşkın, annesi ise Remziye Hanım'dır. Cihat Aşkın Beşiktaş’taki Dikilitaş İlkokulu’na başladığında alınan mandoliniyle, notaları öğrenmeden ilk bestelerini yapmıştır.

Cihat Aşkın, Ziya Osman Saba’nın bir şiirini bestelediğinde, daha 8 yaşındaydı. Oğlunun klasik müzik merakına her zaman destek veren babası Sami Aşkın, Beşiktaş Güzelleştirme Cemiyeti’nde kemancı Mesut Duran’dan ilk müzik derslerini almaya başlamasını sağladı.

Henüz çok küçükken müziğe olan ilgisini keşfeden ailesi tarafından 11 yaşında 26 Kasım 1979’da İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Türk Müziği Devlet Konservatuvarı'na girdi. Konservatuvarda, özel Yetenekli Çocuklar Sınıfı'nda Profesör Ayhan Turan ile keman eğitimine başladı.

Cihat Aşkın, ilk resitalini 11 yaşında vermiş, 15 yaşına geldiğinde de tüm Niccolo Paganini Kaprisler’i çalmış ve ilk orkestra konserini ise 16 yaşında İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası'yla Peter İlyiç Çaykovski'nin Keman Konçertosunu çalarak verdi. Okuldan 1989 yılında mezun oldu.

Daha sonra Londra’da bulunan Royal College of Music’de Rodney Friend ile çalıştı ve solistlik diploması aldı. Hemen akabinde Londra City Üniversitesi'nde Prof. Yfrah Neaman ile çalışmalarına devam ederek 1993 yılında Master ve 1996 yılında Doktora programlarını tamamlayarak müzik Doktoru unvanını aldı, 1998 yılında doçent oldu. 2006’da Profesör oldu.

Cihat Aşkın, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde 1999 ve 2012 yılları arasında Müzik İleri Araştırmalar Merkezi’nin (MIAM) kurucu ve eş-başkanı olarak akademik görevlerini ve sanatsal faaliyetlerini sürdürmüş aynı zamanda 2008-2012 yılları arasında Türk Müziği Devlet Konservatuarı’nın Müdürlüğünü yapmıştır.

Arjantin, Bulgaristan, Çin, İsrail, İsviçre, Macaristan, Polonya, Rusya ve Sırbistan gibi ülkelerde gerçekleştirilen uluslararası yarışmalara jüri üyesi olarak davet edilmenin yanı sıra Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Ortadoğu ve de Uzakdoğu’da önemli üniversitelere Masterclass ve ders vermeye de davet edilen Aşkın 1999-2011 yılları arasında İsrail, Keshet Eilon Yaz Okulu’nda, 2011-2017 arasında ise İsviçre Crans Montana Yaz Okulu’nda fakülte üyesi olarak görev yapmış, İtalya, Hırvatistan, Bosna Hersek’te de yaz ve kış okulları düzenlemiştir.

1990’lı yıllarda pek çok uluslararası yarışmada ödüller alan Cihat Aşkın, başta Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası olmak üzere ülkenin tüm orkestraları ile konserler, Edirne'den Van'a kadar hemen tüm bölgelerinde halk için resitaller verdi. Cihat Aşkın 1995’te Yalçın Tura'nın kendisine ithaf ettiği konçertosunun dünyadaki ilk seslendirilişini gerçekleştirdi.

Cihat Aşkın, 1998’de, Cumhuriyetin 75. yılı şerefine bugüne kadarki tüm Türk bestecilerinin keman için yazdığı eserleri araştırarak, arşivlenmesi, seslendirilmesi ve kaydedilmesini sağlamak çabasına girişti. 70 kadar besteci, 140 kadar eser tespit etti (eser sayısı sonradan yükselmiştir) Eserlerin bir kısmının kaydını bizzat kendisi yaptı.

Cihat Aşkın'ın yaptığı diğer kayıtlar arasında Hikmet Şimşek yönetiminde Macar Virtuozları eşliğinde seslendirdiği Mozart'ın Keman Konçertosu No.5 (1991), Kemancı Suna Kan ile Johann Sebastian Bach'ın îki Keman için Konçertosu (1998) vardır. Zoltan Kodaly, Reinhold Gliere, Johan Halvorsen, Arthur Honegger ve Ernani Aquiar'ın keman ve çello için eserlerini içeren CD'si 1996 yılında Meridian Şirketi tarafından Londra'da yayınlanmıştır. Cihat Aşkın'ın Kalan Müzik’ten Minyatürler, Ege'nin Türküsü ve Umutsuz başlıklı CD'leri yayınlandı. Minyatürler, Türkiye’de bugüne kadar bir ‘klasik müzikçi’nin ulaştığı en fazla satışı yakalayan albüm oldu.

Cihat Aşkın, “Türkiye’nin en idealist keman eğitimi projesi” olarak nitelediği bir eğitim projesini gerçekleştirmektedir. Bu proje çerçevesinde yaşları 8-17 arasında değişen, müzik öğrenimi görmekte olan çocuklardan oluşan Cihat Aşkın ve Küçük Arkadaşları (CAKA) adlı bir grup kurmuştur. Her kentten yılda 20 çocuk yetiştirerek 10 yılda 1600 kemancı yetiştirmeyi hedeflemektedir.

Cihat Aşkın, keman virtüözü olarak çıktığı konser turnelerinde Kuzey ve Güney Amerika’da, Avrupa ve Asya’da, Afrika’da resitaller ve konserler vermiştir. Sahne icralarının yanı sıra sayısız radyo ve TV kayıtları, eğitim, konferans ve atölye çalışmaları için davet alan Aşkın aynı zamanda kurumsallaştırdığı eğitim ve sanat kurumları ile çok yönlü ve uluslararası bir sanat adamı olarak takdir görmüştür.

Cihat Aşkın, bugüne kadar dört kıtada verdiği üç binden fazla konserler, resitaller, seminerler, dersler ve yayınların yanı sıra İTÜ İleri Müzik Araştırmaları Merkezi (MİAM) ve Türk Müziği Devlet Konservatuvarı’nda dersler veriyor; Türk bestecilerinin eserlerini tanıtarak ilk seslendirme, arşiv ve yayın faaliyetleri yürütüyor.

Beste çalışmalarına çok erken yaşta başlayan Aşkın aynı zamanda keman ve çeşitli enstrümanlar için aranjmanlar ve film müzikleri yapmış, 1998 yılında yayınladığı Minyatürler albümü ile kemanı Türkiye’ ye sevdirmiş ve Kalan Müzik ile çalışmaya başlamıştır. Bu sayede birçok Türk eserinin ilk CD kaydını gerçekleştirmiş, 2006 yılında, dünya keman literatüründe bir ilk olan Kreutzer 42 Etüd albümünü yayınlamıştır. Aşkın’ın kayıtları, Kalan Müzik’in yanı sıra Warner Classics, Meridien, CPO, Marco Polo ve Naxos firmalarında da yayınlanmıştır. Aşkın, en son Kalan Müzik ile 2019’da Türk Valsleri kaydını yapmış, ve hem CD hem de LP olarak yayınlanan bu proje ve çok ses getirmiştir.

Cihat Aşkın’ın 2019 senesinde İtalya’da kayıt ettiği “Bach solo Sonat ve Partita’lar” ve Schubert’in sonatina’ları, İtalyan Limen Müzik şirketi tarafından CD olarak yayınlanmıştır.

2013 yılından itibaren ‘Dünyanın Kemanları’ festivalini düzenleyen Cihat Aşkın, aynı zamanda kültürel kimliği korumak ve genç sanatçıları desteklemek adına TRT kurumunda 2014-2023 yılları arasında düzenli konser ve radyo programları gerçekleştirmiştir. Cihat Aşkın 2023 yılında Burhaniye’de kurmuş olduğu Adrafest’in genel müzik direktörlüğünü yapmaktadır.

Ödülleri:
1984 - İTÜ Başarı Ödülü
1985 - İstanbul Filarmoni Derneği Ödülü
1987 - Yehudi Menuhin Keman Yarışması "En İyi Bartok Yorumcusu"
1990 - Percy Coates (Londra)
1990 - Leonard Hirsch Ödülü (Londra)
1990 - Isolde Menges Ödülü
1990 - Kathleen Long Oda Müziği Ödülü
1990 - Carl Flesch Keman Yarışması "Olağanüstü Liyakat" Ödülü
1991 - Isolde Menges Ödülü (2. defa)
2002 - "Foyer des Artistes" (Roma)
2009 - The Kennedy Center – altın madalya
2010 - Andante Klasik Müzik Ödülleri, 2009 Yılının En İyi Yaylı Çalgılar Yorumcusu Ödülü
2017 - Buenos Aires onur nişanı,
2021 - İKSV onur ödülü
2021 - Sevda Cenap And onur ödülü ve altın madalyası

Albümleri :
1997 - Cihat Aşkın-Mehru Ensari-Minyatürler
2001 - Ege'nin Türküsü
2004 - Umutsuz / The Desperate
2006 - Kreutzer/42 Etüd
2007 - İstanbulin


Kaynak:Biyografiler.com