Tarihte yolculuk : 1961

1961 senesindeki önemli olaylar ve gelişmeler

1 Ocak 1961 Devlet Başkanı Cemal Gürsel bugünü İkinci Cumhuriyet'in kuruluş yılı ilan etti.

3 Ocak 1961 Bağımsız bir Kürt devleti kurmak istemekle suçlanan 49 kişinin yargılanmasına Ankara'da başlandı.

3 Ocak 1961 Amerika Birleşik Devletleri Küba ile ilişkilerini kesti.

4 Ocak 1961 Bakanlar Kurulu toplu olarak istifa etti.

5 Ocak 1961 Yassıada duruşmaları devam ediyor. 6-7 Eylül Olayları davası sonuçlandı. Sanıklardan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve eski İzmir valisi Kemal Hadımlı mahkum oldular. Aynı gün Mehmet Fuat Köprülü ve Fahrettin Kerim Gökay, Yassıada'dan tahliye edildi.

6 Ocak 1961 Kurucu Meclis ilk toplantısını yaptı.

8 Ocak 1961 Hirfanlı Barajı hizmete girdi.

12 Ocak 1961 Siyasi partilerin faaliyetine izin verildi.

17 Ocak 1961 Kongo Başbakanı Patrice Lumumba öldürüldü.

20 Ocak 1961 Saraçhane Tiyatrosu açıldı. İlk oyun Cevat Fehmi Başkut'un "Hacıyatmaz" oyunu oldu

20 Ocak 1961 John F. Kennedy, Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanı seçildi.

20 Ocak 1961 Londra Konferansı'nda Kıbrıs'lı Rumlar, federal yönetim tezini reddetti. Bunun üzerine Kıbrıs Türk toplumu temsilcileri konferanstan çekildi.

23 Ocak 1961 Ünlü dolandırıcı Sülün Osman yakalandı.

24 Ocak 1961 Marilyn Monroe ile Arthur Miller boşandılar. Çift beş yıldır evliydi.

24 Ocak 1961 Yassıada duruşmalarında Başsavcı Altay Ömer Egesel, Adnan Menderes'in idamını istedi.

31 Ocak 1961 İsrail başbakanı Ben Gurion istifa etti.

11 Şubat 1961 Adalet Partisi, Ragıp Gümüşpala'nın başkanlığında kuruldu.

12 Şubat 1961 SSCB, Venüs gezegenine Venera 1 uzay aracını gönderdi.

15 Şubat 1961 Belçika'da Sabena havayollarına ait bir yolcu uçağı düştü: 73 kişi öldü. Uçakta ABD buz pateni takımı da bulunuyordu.

17 Şubat 1961 Eski Sağlık Bakanı, İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Lütfi Kırdar, Yassıada'da ifade verirken kalp krizi geçirdi ve öldü.

17 Şubat 1961 Türk ve Alman İş ve İşçi Bulma Kurumları arasında yapılan anlaşmaya göre; her yıl Almanya'ya çeşitli iş kollarında çalıştırılmak üzere 2-3 bin Türk işçisi gönderilmesi kararlaştırıldı.

20 Şubat 1961 İlk koalisyon kabinesi İsmet İnönü başkanlığında kuruldu.

6 Mart 1961 İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth Türkiye üzerinden geçerken bir saatliğine Ankara'ya geldi ve Devlet ve Hükümet Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel'le bir saat görüştü. Gazetecilerin görüşme hakkında bilgi almak için ısrarlı sorularına Cemal Gürsel şu yanıtı verdi: "İngiltere kraliçesi ile ne konuşulursa onları konuştuk. Gazetecileri enterese edecek hiçbir şey de konuşulmadı. Ötesini siz de biliyorsunuz " dedi. Kamuoyunda Kraliçe'nin Adnan Menderes ve arkadaşlarının idamını önlemek amacıyla görüştüğü konuşuluyordu.

10 Mart 1961 27 Mayıs askeri darbesinden sonra, eski iktidar mensuplarını yargılamak üzere Yassıada duruşmaları Ekim 1960 tarihinde başlandı. 592 sanık hakkında 19 ayrı dava açıldı. Bu davalardan Çanakkale davası 1961'de karara bağlandı. Adnan Menderes ve üç eski bakan iki muhalif milletvekilinin seyahat özgürlüğünü engellemek suçuyla yargılandılar ve mahkum oldular.

12 Mart 1961 Konya'da Arapça öğreten 48 mahalle okulu kapatıldı.

15 Mart 1961 Turkish Daily News kuruldu.

25 Mart 1961 Adalet Bakanlığı idam cezalarının cezaevi bahçelerinde infaz olunması hakkında karar aldı.

28 Mart 1961 Türkiye'de Anayasa'nın halkoyuna sunulması hakkındaki kanun kabul edildi.

1 Nisan 1961 27 Mayıs'tan sonra faaliyetleri yasaklanan siyasi partilerin faaliyetleri kısmen serbest bırakıldı.

12 Nisan 1961 Sovyetler Birliği, uzaya ilk insanı gönderdi. Vostok-I ile uzaya giden Yuri Gagarin, uzayda 108 dakika kaldı.

17 Nisan 1961 ABD'nin desteklediği sürgündeki Kübalılar, Fidel Castro'yu devirmek üzere Küba'ya çıkarma yaptı. Domuzlar Körfezi Harekatı olarak bilinen çıkarma Fidel Castro'nun zaferiyle sonuçlandı.

19 Nisan 1961 27 Mayıs'tan sonra ilk basın mahkumiyeti gerçekleşti, Ahmet Emin Yalman 25 lira ağır para cezasına çarptırıldı.

23 Nisan 1961 Yerli yapım 27 Mayıs Treni ilk seferini yaptı.

23 Nisan 1961 İlk TBMM binası müze haline getirildi.

26 Nisan 1961 Yüksek Seçim Kurulu oluşturuldu.

27 Nisan 1961 Sierra Leone, İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.

30 Nisan 1961 İstanbul Kartal'da iki tren çarpıştı: 16 kişi öldü, 78 kişi yaralandı.

3 Mayıs 1961 Milletvekili maaşları 4050 lira oldu. .

5 Mayıs 1961 Alan Shepard, ABD'nin uzaya gönderdiği ilk insan oldu.

8 Mayıs 1961 Uluslararası Af Örgütü kuruldu.

10 Mayıs 1961 TBMM, nispi temsil seçim sistemini kabul etti.

11 Mayıs 1961 Yassıada'da Anayasa'yı ihlal davası başladı.

16 Mayıs 1961 Tiyatro sanatçısı Cüneyt Gökçer, William Shakespeare tarafından yazılan Kral Lear'ı oynamak üzere Moskova'ya gitti.

18 Mayıs 1961 Aziz Nesin tutuklandı. Gerekçe; yazısında komünizm propagandası yapmak.

24 Mayıs 1961 İmralı Adası'ndaki 2 bin mahkumun barındığı cezaevinde çıkan isyan bastırıldı.

25 Mayıs 1961 ABD Başkanı John F. Kennedy, ABD Kongresi'nde yaptığı bir konuşmada 1960'lı yıllar sona ermeden önce mutlaka Ay'a ayak basacaklarını ilan etti.

27 Mayıs 1961 Anayasa, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyeden 260'ının oyuyla kabul edildi.

28 Mayıs 1961 Uluslararası Af Örgütü (AI), Londra'da kuruldu.

2 Haziran 1961 Yurtdışında öğrenim görmek serbest bırakıldı.

4 Haziran 1961 ABD Başkanı John F. Kennedy ile SSCB Devlet Başkanı Nikita Kruşçev, Viyana'da bir araya geldi.

13 Haziran 1961 Federal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı.

16 Haziran 1961 İlk Türk Otomobili Projesi "Devrim Otomobili" için çalışmalara başlandı.

19 Haziran 1961 Türkiye, Almanya'ya işgücü ihracına başladı.

19 Haziran 1961 Kuveyt, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.

9 Temmuz 1961 Anayasa referandumu yapıldı. Anayasa yüzde 61,5 "evet" oyuyla kabul edildi.

10 Temmuz 1961 Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay İtalya'nın Palermo takımına 660 bin liraya transfer oldu.

23 Temmuz 1961 Nikaragua'da Sandinista Milli Özgürlük Cephesi (FSLN) kuruldu.

2 Ağustos 1961 Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları 1. Kurultay'ı toplandı. Türkiye'nin ilk siyasi gençlik kurultayı olarak tarihte yerine aldı.

8 Ağustos 1961 Fakir Baykurt'un Onuncu Köy romanı yayımlandı.

11 Ağustos 1961 İstanbul'da 92 yıldır hizmet veren tramvaylar kaldırıldı.

11 Ağustos 1961 Yassıada duruşmaları, 9 ay 25 gün sonra sona erdi.

12 Ağustos 1961 İstanbul'un 92 yıllık tramvayları son seferlerini yaptılar.

12 Ağustos 1961 CHP Genel Sekreteri İsmail Rüştü Aksal "Parti kapatılmasına karşıyız" dedi.

13 Ağustos 1961 Hafta sonu gece yarısı Berlin Duvarı yükselmeye başladı. Berlin'in Sovyet işgal bölgesi olan doğusu, Soğuk Savaş'ın simgesi olan duvarla Amerikan işgal bölgesi batı Berlin'den fiziksel olarak da ayrıldı.

18 Ağustos 1961 Türkiye'de ilk kez bir banka soyuldu. Bankayı soyan Necdet Elmas 30 Ağustosta Darıca'da yakalandı.

24 Ağustos 1961 Devlet Başkanı ve Başbakan Cemal Gürsel "İslam dini Arap dilinin esaretinden kurtulmalı" dedi.

15 Eylül 1961 27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrası kurulan Yassıada Yüksek Adalet Divanı kararları açıklandı: Aralarında eski cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın da bulunduğu 15 idam, 31 ömür boyu hapis, 408 kişiye çeşitli hapis cezaları, 133 beraat. Son oturuma intihara teşebbüs eden eski başbakan Adnan Menderes katılmadı.

16 Eylül 1961 İdam mahkumu eski başbakan Adnan Menderes'in Yassıada'da intihar girişiminde bulunduğu bildirildi.

16 Eylül 1961 Yüksek Adalet Divanı tarafından idama mahkum edilen hükümlülerden Fatin Rüştü Zorlu ile Hasan Polatkan haklarındaki idam kararı, İmralı Adası'nda yerine getirildi.

17 Eylül 1961 Eski başbakan Adnan Menderes İmralı adasında idam edildi.

23 Eylül 1961 THY'nin Kıbrıs-Adana-Ankara seferini yapan Tay uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü, 28 kişi öldü.

26 Eylül 1961 Orgeneral Cemal Gürsel, Cumhurbaşkanı seçildi.

27 Eylül 1961 Suriye'de askeri darbe oldu. Yeni hükümet, Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrıldığını ilan etti. Türkiye, Suriye'nin yeni hükümetini tanıdı.

28 Eylül 1961 Cemal Abdülnasır önderliğinde Mısır ile Suriye'nin birleşmesiyle oluşan Birleşik Arap Cumhuriyeti, Suriye'deki askeri darbenin ardından sona erdi.

30 Eylül 1961 Suriye, Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.

16 Ekim 1961 CHP genel bşk. İsmet İnönü, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'e yazdığı mektubu kamuoyuna açıkladı. İnönü, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idamlarının durdurulmasını istedi.

25 Ekim 1961 Ahmet Tahtakılıç, Milli Eğitim Bakanlığı'na vekaleten atandı.

26 Ekim 1961 Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi.

28 Ekim 1961 Bir devre tanıklık eden ve Zeki Müren, Behiye Aksoy, Gönül Yazar, Seçil Heper gibi pek çok sanatçıyı senelerce sahnesinde ağırlayan Maksim Gazinosu açıldı.

1 Kasım 1961 Sovyetler Birliği Komünist Partisi 25. Kongresi'nde, geçmişteki hataları nedeniyle suçlanan Josef Stalin'in naaşı Moskova, Kızıl Meydan'daki mozoleden çıkarıldı.

3 Kasım 1961 Burma'lı diplomat U Thant, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri seçildi.

10 Kasım 1961 Rusya'da Stalingrad'ın ismi Volgagrad olarak değiştirildi.

20 Kasım 1961 Türkiye'de ilk koalisyon hükümeti, Başbakan İsmet İnönü tarafından Adalet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi'ne mensup bakanlarla kuruldu.

27 Kasım 1961 İstanbul polisi, bacağında Moskova yazılı kâğıt bulunan kargayı nezarete götürdü.

2 Aralık 1961 Küba lideri Fidel Castro, kendisini, Küba'yı komünizme taşıyacak bir Marksist-Leninist olarak ilan etti.

9 Aralık 1961 Tanganika Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. Ülke, 26 Nisan 1964 tarihinde komşu adalar Zanzibar ve Pemba ile birleşerek günümüzde de varlığını sürdüren Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'ni oluşturmuştur.

17 Aralık 1961 Niteroi'de (Brezilya) bir sirkte çıkan yangında 323 kişi öldü.

21 Aralık 1961 Londra'dan Tel Aviv'e giden İngiliz Havayolları (British Airways)'a ait yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı'ndan ayrılışından bir dakika sonra düşerek parçalandı: 26 ölü, 8 yaralı.

24 Aralık 1961 Tevfik Fikret'in mezarı Aşiyan'a nakledildi.