Voltaire (Ahmed Midhat)

Konusu

Seydişihir, Seyit Harun Veli tarafından 1305’te kurulmuş orijinal bir Türk kentidir. XV. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı idaresine girdikten sonra büyümüş ve orta halli bir Anadolu şehri haline gelmiştir.

“İşte bu mülahazalar neticesinde ben, bizde bir Voltaire’e ne dince ne siyasetçe lüzum görülmeyeceğine kaniyim. Bu halde bence Voltaire’in olanca önemi halkın eğitiminden ve maaarif nurlarıyyla cihanın gözlerini süsleyerek, insan evladının bahtiyar olması için ne derecelere kadar maarif peyda etmesi lazım geleceğini anlatmasından ibaret kalır. Lakin Voltaire’in bu lüzumunu az önemli lüzumlardan zannetme! Bu lüzumun ne kadar büyük olduğunu anlamak için düşün ki, bizde maaarif Voltaire’in zamanında Fransa’nın bulunduğu dereceden daha pek çok aşağıdadır. Özellikle ki o zamanlar maarif dairesinin şimdiki kadar geniş olmadığı düşünülüp de şimdiki geniş maarif dairesiyle beraber bizim o zamanın Fransa’sından değil, şimdi bizden küük kavimlerden de geri bulunduğumuzu düşünür isen, maarif sevgisi yolunda da Voltaireler’e… dikkat ediyor musun! Çoğul kipiyle söylüyorum! Voltaireler’e ne kadar lüzumumuz olduğu gözler önünde o kadar büyür ki, insan o lüzumun büyüklüğünden adeta ürker.”
Ahmed Midhat