'İran bulanık suda balık avlıyor'

Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Dick Cheney, İran'ı Irak'ın iç işlerine karışmaması konusunda uyardı.
Başkan Bush'un geçen hafta açıkladığı yeni Irak stratejisine destek vermek için düzenlenen bir kampanya çerçevesinde bir Amerikan televizyon kanalına yaptığı açıklamada Cheney, Tahran yönetiminin tüm bölgede gerginlik yarattığını öne sürdü.

"İran'ın bulanık suda, yani Irak'ta balık avladığını herkes biliyor." diyen Cheney, sözlerini "Başkan'ın verdiği mesaj çok açık. İran'ın, Irak'ta istikrarsızlık yaratma çabalarını görmek istemiyoruz." diye sürdürdü.

İran'ı, Irak'taki direnişe destek vermekle suçlayan Cheney'nin yanısıra Başkan Bush'un Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hedley de İran'ın Irak'taki faaliyetlerini durdurmak için askeri müdahalede bulunabileceklerini açıkladı.

Amerika Birleşik Devletleri ve İran arasındaki son gerginlik, Irak'ın Erbil kentinde, İran'a ait bir temsilciliğin Amerikan askerleri tarafından basılması ardından patlak vermişti.

İran, bu baskında gözaltına alınan beş İranlı'nın diplomat olduklarını savunarak derhal serbest bırakılmalarını talep etti. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Muhammed Ali Hüseyni, Erbil'deki büronun, 1992'de Iraklı yetkililerin talebi doğrultusunda açıldığını, geçen yıl da karşılıklı anlaşma çerçevesinde konsolosluğa dönüştürüldüğünü söyledi.

"Diplomat değiller"

Baskın yapılan binanın ve gözaltına alınan kişilerin statüsü konusundaki farklı açıklamalar sürüyor. İran'ın iddialarına karşılık Irak Dışişleri bakanı Hoşyar Zebari, gözaltına alınan İranlıların ülkede yasal şartlarda bulunduklarını, ancak diplomat olmadıklarını söyledi.

"Burası bir temsilcilik. Diplomatik bir misyon ya da konsolosluk değil. Gözaltına alınan kişiler de herhangi bir diplomatik pasaport ya da belgeye sahip değiller." diyen Hoşyar Zebari, Amerikan ordusunun açıklamasındaki "beş İran vatandaşının, Iraklılara silah ve lojistik destek sağlayan, İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü adlı bir grupla bağlantılı oldukları" savına yanıt olarak bu yönde bir bilgisi olmadığını söyledi.

Irak Dışişleri Bakanı Zebari, komşularının, Irak'ı Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı puan kazanmak için bir cephe olarak kullandıklarını da belirtti. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush, geçen hafta açıkladığı yeni Irak stratejisinde, İran ve Suriye'nin Irak'ta koalisyon güçlerine karşı 'düşmanca' olarak nitelendirilen eylemleri karşısında askeri önlemler alınacağını söylemişti.

Hoşyar Zebari'nin açıklamaları, bu konuşmanın hemen ardından Erbil'de düzenlenen baskının ve Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin Suriye'ye ziyaretinin başlamasının hemen ardından geldi. Irak yönetiminin endişeleri, Amerika'nın izlediği stratejiyle ters düşmemek için genelde bu kadar açık şekilde gündeme getirilmiyor. Ancak Zebari, Kuveyt'i istisna tutarak, Irak'ın pekçok komşusunun iç işlerine müdahale ettiğini söyledi.

Ülkesinin, Amerika Birleşik Devletleri ve komşuları arasında hassas bir dengeyi sağlamaya çalıştıklarını belirten Hoşyar Zebari bunun Irak'ın istikrarı için hayatî önem taşıdığını ifade etti. Bu çabanın Washington'da bazı kesimlerden tepki görmesine yanıt olaraksa Zebari, Irak'ın ABD'nin tüm görüşlerine ve politikalarına saygı duyduğunu ancak Irak hükümetinin de kendi öncelikleri bulunduğunu söyledi.