Dekatlon

Dekatlon

Dekatlon, atletizmde 10 pist ve saha yarışından oluşan etkinlik. Bu yarışma peş peşe iki gün içerisinde gerçekleşir ve atletlerin tüm branşlardaki performansı değerlendirilir. Performanslar IAAF'ın (Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği) hazırladığı tüm branşların derecelerinin karşılığı olan bir puan cetveline göre yapılır. Atletin hangi branşta, kaçıncı olduğunun önemi yoktur. Önemli olan, 10 yarışma bittiğindeki toplam puandır. Dekatlon, 1912'de ortaya çıkıp, aynı tarihte Olimpiyat Oyunları programına dahil edildi. Oyunların sırası 1914'ten beri aynıdır. Erkekler dekatlona katılım gösterirken kadınlar heptatlon yarışmalarına katılırlar.

Dünya rekoru 9045 puanla Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı Ashton Eaton'a aittir. Çek atlet Roman Šebrle ise 9023 puanla 9000 puanın ötesini gören ilk atlet olmuştur. Türkiye rekoru ise, 7757 puanla Alper Kasapoğlu'nundur.

Dekatlon yarışma dalları
İki günlük bu yarışlar, 10 atletizm dalını içermektedir. İlk günkü yarışlarda, yarışçıların hızı ve kuvveti ölçülürken, ikinci günde dayanıklılıkları ve teknik becerileri sınava tabi tutulur. Final sıralamalarında yer alabilmek için, atletler bütün dallarda yarışmalıdır.

1. Gün:
100 metre
Uzun atlama
Gülle atma
Yüksek atlama
400 metre

2. Gün:
110 metre engelli
Disk atma
Sırıkla atlama
Cirit atma
1500 metre


Bu spor dallarının her biri, kendi özel kurallarına göre yapılıyor. Ancak hangi spor yapılıyor olursa olsun, değişmeyen bazı dekatlon kuralları bulunuyor. Bunları şöyle belirlemek mümkün:

Her yarış arasında 30 dakikalık bir mola süresi bulunuyor.
Disk atma, cirit atma, gülle atma ve uzun atlamada her sporcuya üç adet hak veriliyor.
Yarışlardan birine dahi katılmamak, diskalifiye olmakla sonuçlanıyor. Tüm sporcular, iki gün boyunca on spor dalının tamamına katılmak zorundalar.

Her yarışın sonunda, kümülatif sonuçlar ve sıralamadaki yerleri atletlere açıklanıyor.
Bir karışıklık yaşanmaması için ölçümler metrik sistem üzerinden gerçekleştiriliyor.
Atletlerin yerleri (örneğin 100 metre koşuda hangi parkurda yarışacağı) belirlenirken, kura çekiliyor.
Peki, dekatlon skorları nasıl belirleniyor? Yukarıda da izah ettiğimiz gibi, toplam süreden çok toplam puan önem taşıyor. Bu konuda sabit bir tablo bulunuyor ve atletlerin puanları da bu tabloya göre hesaplanıyor:

Yarışın türü A B C
100 metre koşu 25.4347 18 1.81
Uzun atlama 0.14354 220 1.4
Gülle atma 51.39 1.5 1.05
Yüksek atlama 0.8465 75 1.42
400 metre koşu 1.53775 82 1.81
110 metre engelli koşu 5.74352 28.5 1.92
Disk atma 12.91 4 1.1
Sırıkla atlama 0.2797 100 1.35
Cirit atma 10.14 7 1.08
1500 metre koşu 0.03768 480 1.85
Puan hesaplamasında kullanılan formüller ise şöyle:

Pist yarışları için: INT(A(B — P)C)

Saha yarışları için: INT(A(P — B)C)

Bu formüllerdeki P, atletin performansını temsil ediyor ve pist yarışlarında hız, saha yarışlarında ise mesafe veya yükseklik yerine geçiyor. Bu değerler sabit, diğer bir deyişle formüldeki tek değişken P değeri oluyor. P değerine dair puan tablosu ise şöyle belirleniyor:

Yarışın Türü 1,000 puan 900 puan 800 puan 700 puan Ölçü birimi
100 metre koşu 10.395 10.827 11.278 11.756 Saniye
Uzun atlama 7.76 7.36 6.941 6.51 Metre
Gülle atma 18.4 16.79 15.16 13.53 Metre
Yüksek atlama 2.20 2.10 1.99 1.88 Metre
400 metre koşu 46.17 48.19 50.32 52.58 Saniye
110 metre engelli koşu 13.8 14.59 15.419 16.29 Saniye
Disk atma 56.17 51.4 46.59 41.72 Metre
Sırıkla atlama 5.28 4.96 4.63 4.29 Metre
Cirit atma 77.19 70.67 64.09 57.45 Metre
1500 metre koşu 3:53.79 4:07.42 4:21.77 4:36.96 Dakika: Saniye